ORMAN PEDAGOJİSİ VE COĞRAFYA EĞİTİMİ

Geçmişten bugüne okullar eğitim sürecinin enönemli basamağını oluşturmaktadır. Ancak zaman içerisinde eğitim sürecinde önemlibir paya sahip olan bu yapılanma, okullar ve eğitim paradigmalarındakideğişimlerle öğrenci, öğretmen ve veliler açısından tartışma konusu halinegelerek alternatif yaklaşımların gelişimine zemin hazırlamıştır. Dünyageneline yayılmış birçok alternatif eğitim modeli bulunmaktadır. Bu modellerdenbiri orman pedagojisi temeline dayanan orman okulu eğitim modelidir. 1950'lerdeİskandinavya'da açık hava yaşam tarzı olan 'friluftsliv' felsefesinden dönüşenbu anlayış, doğanın benzersiz bir öğrenme fırsatı sunarak öğrencilerinöğrenmesi gereken kavram, bilgi ve becerileri doğal ortamda deneyimler yoluylaöğrenebileceği temeline dayanmaktadır. Orman okulu yaklaşımının temelinioluşturan en belirgin özelliği ise hava koşullarına bağlı olmaksızın yılboyunca çocukların uygun kıyafet ve ekipmanla düzenli aralıklarla günün belirlibir kısmında ormanlık veya açık alan gibi yapılandırılmamış doğal ortamlardauygulanmasıdır. Açık havada eğitim olarak algılanan orman okulu eğitim modelibirçok yönüyle farklılık göstermektedir. Açık havada eğitim her türlü açık alandayapılabilir iken örneğin plaj, park ya da okul bahçesi, orman okulu yalnızcayapılandırılmamış alanlarda uygulanan alternatif bir eğitim modelidir vebelirli ilkeler doğrultusunda uygulanır. Doğanın, çocukların bütünselgelişimine katkı sağlayarak öğrenmenin gerçekleşeceği amacına dayanan orman pedagojisiaynı zamanda diğer ders disiplinleri için de oldukça esnek bir öğrenme ortamı sağlamaktadır.Bu nedenle farklı disiplin entegrasyonlarından orman pedagojisi ile coğrafyadersinin mümkün olup olamayacağı konusu merak uyandırmaktadır. Öğrencilerindoğru coğrafik çalışmalar yürütebilmesi için mutlaka; niçin, nerede ve nasılgibi sorulara olası yanıtlar verebiliyor olması ve yetenek, istek, kurgularnoktasında aktif bir rol üstlenmesi beklenmektedir. Bu sayede öğrencilerincoğrafyanın temelinde bulunan dağılım ve mekânsal düzenle birliktekazandırılması hedeflenen coğrafi beceriler önemli bir hal alarak farkındalıkkazanması amaçlanmaktadır. Kazanılan coğrafi beceriler ile öğrencilerçevrelerinde fark ettikleri nesnelerin desen ve mekânsal dağılımlarını farklıaçılardan görerek öncesinde farkında olmadıkları önemli ve komplike noktalarıfark edebilirler. Bu bağlamda orman pedagojisi ile coğrafya ders entegrasyonu öğrenmeaçısından kilit bir noktada bulunmaktadır. Konu doğrultusunda literatür incelendiğindeherhangi bir çalışmaya rastlanmaması ve eğitim öğretime farklı bir bakış açısıkazandırılması araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Nitel yaklaşım bazalınarak geliştirilen çalışmada, ilgili literatür verilerinin analizi içindoküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri; GoogleAkademik, Dergipark, Taylor & Francis, Ulusal Tez Merkezi, Proquest, Cairn,Researchgate ve Academia üzerinden ‘orman okulu’ ve ‘forest school’ anahtarkelimeleri taranarak elde edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda orman pedagojisiile coğrafya eğitiminin mümkünlüğü; olası aktivite/etkinlikler, orman okulueğitim modeliyle geliştirilen 2 saatlik bir ders planı ve ders ortamının avantajlarıelde edilen bulgular ile belirlenmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre, ormanlariçerisinde barındırdığı birçok alandaki çeşitlilik ile öğrencilere benzersizbir öğrenme ortamı sunmaktadır. Bu bağlamda düşünüldüğünde coğrafya dersininkonu ve içeriklerinin uygunluğu ile ders kapsamında birebir görerek,yaparak-yaşayarak, karşılaştırarak, analiz-sentez yaparak ders kapsamındaöğrendiği bilgileri içselleştirmesiyle öğrenme daha aktif bir süreçlegerçekleşir. Ayrıca çalışmada ulaşılan sonuçlar doğrultusunda, Millî EğitimBakanlığı’nda uygulanan hizmet içi eğitim programlarında alternatif eğitimmodelleri hakkında öğretmenlerin daha fazla bilgi sahibi olmalarının sağlanması,konu doğrultusunda orman pedagojisi ile farklı disiplinlerin entegrasyonunuiçeren daha fazla akademik çalışmaya yer verilmesi gerektiği şeklinde önerilersunulmuştur.