Zarządzanie środowiskowe w polskich przedsiębiorstwach

Economic activity has an enormous influence on the environment. Enterprises contribute to the progressing degradation of existing ecosystems, cause serious threats to the biological diversity of our planet, emit hazardous pollutants and use available natural resources excessively, which can lead to their premature exhaustion. Therefore, for the world’s nations to grow and develop in a sustainable manner, there is an urgent need to minimize the adverse impact of business activities, households and whole societies on the environment. Environmental degradation cannot be restrained by the neutralization of produced pollutants alone. Today, we need efficient environment-friendly technologies and production processes. Effective efforts aimed at the reduction of our ecological footprint should be undertaken by all involved entities, including designers, engineers and managers at all stages of the product design, production and distribution processes. The concept of corporate social responsibility, understood as a voluntary process of taking into account a wide array of social and ecological issues in all business activities as well as contacts with stakeholders, has become very popular in Poland. Development of the concept of corporate social responsibility (CSR) and sustainable development has a huge impact on the shaping of pro-ecological attitudes in society. From this perspective corporate social responsibility (CSR) can be rightly regarded as a concept useful to ensure sustainable development at the micro-level, i.e. at the level of enterprises. CSR is a component of sustainable eco-management. It can ensure that the principles of sustainable development are effectively implemented at the level of socio-economic systems, as well as individual actors involved in change. Lublin Voivodeship has a clean and attractive environment. This paper presents research findings of the study carried out in 2005-2010 by researchers from the Faculty of Management, Lublin University of Technology. The main purpose of the study was to analyze the environmental activities and initiatives undertaken by enterprises operating in the region, directions of pro-environmental investments, implemented environmental management systems, as well as motivations of business managers to pay more attention to environmental issues.Działalność gospodarcza ma ogromny wpływ na środowisko. Przedsiębiorstwa przyczyniają się do postępującej degradacji istniejących ekosystemów, powodując poważne zagrożenie dla różnorodności biologicznej naszej planety, emitując niebezpieczne zanieczyszczenia i nadmiernie wykorzystując dostępne zasoby naturalne. Istnieje konieczność przeprowadzania różnorodnych działań w celu zahamowania degradacji środowiska poprzez minimalizację negatywnego wpływu podmiotów gospodarczych, gospodarstw domowych i całego społeczeństwa. Nie wystarczą już tylko inicjatywy, których celem jest unieszkodliwianie zanieczyszczeń wytworzonych. Niezbędne jest poszukiwanie rozwiązań prowadzenia działalności w sposób jak najmniej uciążliwy dla środowiska w czasie planowania produkcji, projektowania dóbr oraz na każdym etapie procesu wytwórczego. Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw rozumiana jako dobrowolne uwzględnianie aspektów społecznych i ekologicznych w działaniach biznesowych oraz w kontaktach z interesariuszami, stała się pojęciem powszechnie znanym w Polsce. Rozwój koncepcji społecznej odpowiedzialności i zrównoważonego rozwoju ma ogromny wpływ na kształtowanie właściwych postaw proekologicznych w społeczeństwie. Z tej perspektywy, CSR może być traktowana jako koncepcja zapewniająca zrównoważony rozwój na poziomie mikro, czyli na poziomie przedsiębiorstw. CSR stanowi element zrównoważonego zarządzania. Może zapewnić realizację zasad zrównoważonego rozwoju nie tylko na poziomie społeczno-ekonomicznych systemów, ale także indywidualnych działaczy zaangażowanych w zmiany. Województwo lubelskie jest regionem czystym i atrakcyjnym środowiskowo. W latach 2005-2010 w celu oceny działań prośrodowiskowych najczęściej podejmowanych w przedsiębiorstwach zostały przeprowadzone badania w grupie podmiotów prowadzących działalność w tym województwie. Celem artykułu jest ukazanie kierunku inicjatyw prośrodowiskowych wyznaczanych przy prowadzeniu działalności gospodarczej, najczęściej podejmowanych inwestycjach prośrodowiskowych, wprowadzanych systemach zarządzania środowiskowego, a także czynnikach skłaniających do uwzględniania wpływu podmiotów na stan środowiska naturalnego oraz barier takiego postępowania