Kształtowanie kompetencji międzykulturowych przyszłych nauczycieli przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej z wykorzystaniem uczenia się transformatywnego

The aim of this article is to show the specificity of academic training of future teachers of preschool and early childhood education with regard to supporting the development of their intercultural competence. Taking into account the theoretical preparation, these activities can be undertaken in classes that include a practical part carried out at school with children with migration or refugee experience. The theoretical basis here will become the assumptions of Jack Mezirow's concept of transformative thinking. In the text, I show an example of the implementation of solutions related to the development of these competencies in a series of classes: Intercultural Education (30 h, 2 ECTS) and Intercultural Competencies in Teacher's Work (30 h, 2 ECTS) with mandatory supervision and consideration of the ten stages of transformative learning. These include the emergence of a confusion dilemma, self-examination, critical evaluation of epistemological assumptions made, recognition of the similarity of experiencing an analogous situation by others, exploration of the possibility of a different implementation of the teacher's role, designing the course of new activities, obtaining additional knowledge and skills, temporarily taking on new roles, and - being the longest and most challenging stage: developing competence and self-confidence in implementing activities in cross-cultural interactions.Celem artykułu jest ukazanie specyfiki akademickiego kształcenia przyszłych nauczycieli i nauczycielek przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej w odniesieniu do wspierania rozwoju ich kompetencji międzykulturowych. Uwzględniając teoretyczne przygotowanie, działania te mogą być podjęte na zajęciach uwzględniających część praktyczną realizowaną w szkole z dziećmi z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa. Podstawą teoretyczną staną się tutaj założenia koncepcji myślenia transformatywnego Jacka Mezirowa. W tekście ukazuję przykład wdrożenia rozwiązań związanych z rozwijaniem tych kompetencji w ramach cyklu zajęć: Edukacja międzykulturowa (30 h, 2 pkt ECTS) i Kompetencje międzykulturowe w pracy nauczyciela (30 h, 2 pkt ECTS) z obowiązkową superwizją i uwzględnieniem dziesięciu etapów uczenia się transformatywnego. Obejmują one pojawienie się dylematu dezorientacyjnego, autobadanie, krytyczną ocenę przyjętych założeń epistemologicznych, uznanie podobieństwa przeżywania analogicznej sytuacji przez inne osoby, badanie możliwości odmiennej realizacji roli nauczyciela, projektowanie przebiegu nowych działań, uzyskiwanie dodatkowej wiedzy i umiejętności, czasowe podejmowanie się nowych ról a także - będące najdłuższym i najbardziej wymagającym etapem: rozwijanie kompetencji i poczucia pewności siebie podczas interakcji międzykulturowych