Op weg naar een volksgezondheidsrapportage voor Caribisch Nederland : Een eerste inventarisatie van de mogelijkheden

De eilanden Saba, Sint Eustatius en Bonaire zijn sinds 2010 bijzondere gemeenten van Nederland. Als zodanig zijn zij verplicht om eens in de vier jaar een nota Volksgezondheid op te stellen, waarin de voornemens met betrekking tot het volksgezondheidbeleid staan beschreven. Deze nota wordt gebaseerd op een analyse van de volksgezondheid in de vorm van een zogeheten brede gezondheidsrapportage. Uit een inventarisatie van het RIVM blijkt dat er op de drie eilanden gegevens over de volksgezondheid beschikbaar zijn, maar dat deze nog niet geschikt zijn om hiermee een brede volksgezondheidsrapportage te maken. Het advies is daarom om de eerste rapportage, die vooraf gaat aan de nota van 2017, beperkt op te zetten op basis van de beschikbare gegevens. Vooral de bruikbaarheid van gegevens is voor verbetering vatbaar: de gegevens uit de zorgregistraties zijn veelal onvoldoende toegankelijk en onvolledig. Daarnaast is de kwaliteit nog niet optimaal vanwege onnauwkeurigheden in de registratie. Vragenlijstonderzoeken naar de volksgezondheid op de eilanden zijn veelal ad hoc van aard en gaan vaak over één aspect van de volksgezondheid. Gegevens op basis hiervan geven een beperkt beeld van de volksgezondheid en vergelijkingen door de tijd zijn niet goed mogelijk. Daarnaast hebben onvoldoende mensen de tijd en de vaardigheden om data in te voeren, te verzamelen, te analyseren en betekenis te geven voor beleid. De bruikbaarheid van de beschikbare gegevens kan bijvoorbeeld worden verbeterd door zorgprofessionals te scholen in de manier waarop ze de gegevens vastleggen. Daarbij wordt aanbevolen om op de korte termijn de nadruk te leggen op informatie waar zorgprofessionals op de drie Caribische eilanden het meeste behoefte aan hebben: over chronische ziekten (vooral diabetes, hart- en vaatziekten en klachten aan het bewegingsapparaat) en leefstijlfactoren, zoals bewegen, gebruik van tabak en alcohol en overgewicht. De onderwerpen kunnen vervolgens stapsgewijs verder worden uitgebouwd. Verder is het van belang om na te denken over manieren om een completer beeld te krijgen van de volksgezondheid. De nu beschikbare gegevens uit grootschalig vragenlijstonderzoek geven een indruk van de gezondheidstoestand van de (jong)volwassen bevolking voor elk van de eilanden. Minder is bekend over de gezondheidstoestand van kinderen en jongeren op de eilanden. Door vóór de nota van 2017 al te beginnen en de beschikbaarheid en bruikbaarheid van gegevens stapsgewijs verder uit te bouwen, ontstaat in de loop van de tijd een goede basis voor een bredere volksgezondheidsrapportage.Since the dissolution of the Netherlands Antilles in October 2010, the islands of Bonaire, Saba and Sint Eustatius have enjoyed the status of 'special municipality' or 'public body' within the Kingdom of the Netherlands. As such, they are required to prepare a public health memorandum once every four years. This memorandum describes their plans regarding public health policy. This memorandum must be based on an analysis of public health which is published in the form of a so-called 'comprehensive health status report'. An inventory performed by the Dutch National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) shows that although public health data are available for the three islands, these data are not yet suitable for preparing a comprehensive public health report. We therefore recommend restricting the scope of the initial report which will precede the 2017 memorandum, and basing that report on the data currently available. In particular, the usability of the data leaves much to be desired. The data registered by health care providers on the three islands are often incomplete and not fully accessible. In addition, data quality is currently insufficient due to inaccuracies in registration. Public health surveys on the three islands are often conducted in an ad-hoc manner, and tend to focus on just one aspect of public health. The resulting data present a limited picture of the public health situation and make it difficult to draw comparisons over time (i.e. to establish trends). Furthermore, there are not enough people who have the time and skills to collect, enter, analyze and interpret data for policy-making purposes. The usability of the available data can be improved, among other things by training healthcare professionals in data registration methods. In the short term, we recommend focusing on the information that is most useful to healthcare professionals on Bonaire, Saba and Sint Eustatius: data on chronic illnesses (particularly diabetes, cardiovascular diseases and musculoskeletal disorders), as well as data on lifestyle factors like exercise, obesity, and consumption of tobacco and alcohol. Additional information on these topics can then be gathered to gradually develop a more complete picture over time. It is also important to devise ways of gaining a more complete picture of public health on the islands. The currently available data are derived from large-scale surveys and give an indication of the health status of adults and young adults on each island. Less information is available on the health of children and young people. A solid foundation for a more comprehensive public health reporting system can be developed gradually by starting well before the 2017 memorandum, and by improving the availability and usability of data in a phased approach.Ministerie van VW