Stoppen met roken maatregelen gericht op groepen met een lage sociaaleconomische status. Een eerste verkenning van de effectiviteit van beschikbare interventies

Om rokers met een lage sociaaleconomische status te helpen met stoppen blijken een telefonische hulplijn of gratis verstrekte ondersteuning en farmaceutische middelen het meest effectief. Dit laatste kan bijvoorbeeld via de zorgverzekering. Mogelijk effectief zijn advies en ondersteuning op de werkplek, massamediale campagnes, schoolprogramma's voor de jeugd en maatregelen voor zwangere vrouwen. Dit blijkt uit een internationale literatuurstudie van het RIVM naar het effect van elf typen maatregelen om juist deze categorie rokers te helpen met roken te stoppen. Het is van belang dat beleidsmakers kennis hebben van maatregelen die goed werken bij groepen met een laag inkomen of een lage opleiding. Deze bevolkingsgroepen roken namelijk relatief veel en daarom valt bij hen veel gezondheidswinst te behalen. De effectiviteit van reclamebeperkingen en promotie, accijnsverhogingen, geldelijke beloningen (quit contests) en rookverboden op de werkplek voor deze rokersgroep is nog onduidelijk. Hiervoor is onvoldoende bewijslast aangetroffen. Voor effecten van zogeheten community interventies, die gericht zijn op een bepaalde gemeenschap in de samenleving zoals een buurt of dorp, ontbreekt in de huidige literatuur bewijs. In het onderzoek is gekeken naar maatregelen die specifiek gericht zijn op groepen met een lage sociaaleconomische status. Daarnaast zijn maatregelen onderzocht voor rokers in de gehele bevolking als daarvan bekend was wat het specifieke effect of bereik was in de groep met een lage sociaaleconomische status. Op basis van de onderzoeksresultaten gaat het RIVM scenario's voor beleidsmaatregelen ontwikkelen en doorrekenen.Telephone counseling and free cessation support are found to be most effective in helping smokers with a low socio-economic status (SES) stop smoking. Cessation support can, for example, be reimbursed through the healthcare insurance. Some evidence of effectiveness is available for cessation support at the workplace, mass media campaigns, school based programs and interventions for pregnant women. This is the result of an international literature study performed at the RIVM into the effectiveness of eleven different stop smoking interventions. It is important for policymakers to have knowledge of the effectiveness of interventions to reduce smoking in people with low SES. Smoking is more common in low SES groups. Therefore, smoking cessation interventions can achieve many health benefits especially in this group. The effectiveness of advertisement bans, tobacco tax increase, quit contests and smoking prohibition at the workplace is unclear, as no evidence/insufficient literature is found for these interventions. Evidence of no effect is found for community interventions, which are complex interventions, usually aiming at many risk factors at once and carried out in disadvantaged communities. This study focuses on interventions either tailored to reach low SES groups or with a specific effect in low SES groups. Also, interventions aiming at a general public while also reaching people with low SES are included. Based on the results of this study, the RIVM will develop and simulate scenario's in order to estimate the health gains and healthcare costs of policy measures.VW