Depositie van verzurende componenten en basische kationen in Duitsland in de periode 1987-1995

The project 'Deposition of acidifying components and base cations in Germany in the period 1987-1995' was carried out by RIVM on behalf of and for account of the 'Umweltbundesamt' (UBA) Germany in co-operation with TNO-MEP and SC-DLO. The main products arising from this project are, for Germany, estimates of dry deposition with a high spatial resolution, which, in combination with wet deposition data, will be used for the calculation of critical load exceedances. The basic model used in this study was EDACS. This model calculates dry deposition fluxes on the basis of meteorological data and atmospheric concentrations of relevant species. As such, the project reported here further elaborates the work carried out in a previous project in 1996, with the following additions and/or improvements worked out: a. The distribution of NH3 concentrations in Germany has now been calculated on a 5x5 km grid using the EUTREND model, while in the previous study these data were taken from the standard EMEP model. b. Possible concepts for introducing cloud deposition into the inferential approach have been investigated, with results for a small study area in southern Germany shown. c. Canopy exchange estimates for forest sites in Germany were related to parameters, also measured at these sites to gain better insight into the parameters controlling canopy uptake and leaching. SOx dry deposition fluxes were highest in central-east Germany, NOy fluxes in central-west Germany and NHx fluxes in north-west Germany. The highest dry deposition of potential acid (up to 15,000 eq. ha-1 y-1 in 1987) was calculated for 'Bundesland' Sachsen and the highest dry deposition load of nitrogen was calculated for Bremen (up to 2100 eq ha-1 y-1 in 1989). Dry deposition of SOx, NOy, NHx and potential acid in the 1993-1995 period decreased by 36%, 13%, 21% and 31%, respectively, compared to the 1987-1989 period The decrease in potential acid was highest in Sachsen (43%) and lowest in Baden-Wittemberg (12%). Dry deposition of non-sea salt Ca2+, K+, Mg2+ and base cations decreased between the two periods by 42%, 24%, 65% and 43%, respectively. Therefore, on average, the modelled dry deposition of NHx, Mg2+, Ca2+ and K+ is not significantly different from measured dry deposition, although a considerable scatter can be observed. The EDACS model tends to overestimate the dry deposition of SOx, NOy and Na by factors of 2.15, 1.58 and 1.75, respectively. For SOx this can be explained by the modelled air concentrations, which for Germany have been found too high compared with measurements. The calculated SOx dry deposition was, therefore, corrected on the basis of SO2 concentration maps interpolated from available measurements.Dit rapport beschrijft de resultaten van het het project 'Depositie van verzurende componenten en basische kationen in Duitsland in de periode 1987-1995', dat door het RIVM, TNO en SC-DLO werd uitgevoerd in opdracht en ten laste van het Duitse 'Umweltbundesamt' (UBA). Hoofdproducten van het onderzoek zijn ruimtelijk gedetailleerde schattingen (5x5 km) van droge depositie in Duitsland van verzurende stoffen. Na combinatie met (gemeten) natte depositiewaarden kunnen hiermee overschrijdingen van kritische depositiewaarden worden bepaald. De droge depositiewaarden zijn berekend met het EDACS model (European Deposition of Acidifying Components on a Small scale) welk uitgaat van gemodelleerde concentraties in buitenlucht (vnl. uit het EMEP model) en deze combineert met lokale, meteo- en landgebruikafhankelijke, droge depositiesnelheden. De beschreven studie is een uitbreiding van een project dat in 1996 werd uitgevoerd. De volgende aspecten werden verbeterd c.q. nader onderzocht: a. De verdeling van NH3 concentraties in Duitsland werd berekend met het EUTREND model met een 5x5 km resolutie. b. Een aantal concepten om wolkendepositie te introduceren in het bestaande modelconcept zijn onderzocht. c. De schattingen van 'canopy' uitwisseling voor boslocaties in Duitsland (67 sites) werden gerelateerd aan lokaal gemeten grootheden om betere inzichten in de procesparameters te krijgen. Hoge basische kationendepositie komt voor in het oosten van Duitsland. De hoogste droge depositie van potentieel zuur werd berekend voor Saksen (tot 15000 eq ha-1 y-1), terwijl de hoogste droge depositie van stikstof werd berekend voor het gebied Bremen (tot 2100 eq ha-1 y-1). Droge depositie van SOx, NOy, NHx en potentieel zuur verminderde in de periode 1993-1995 vergeleken met de periode 1987-1989 met respectievelijk 36%, 13%, 21% en 31%. De vermindering in potentieel zuur was het grootst in Saksen: 43% en het kleinst in Baden-WPrttemberg: 12%. Droge depositie van (zeezoutinvloed gecorrigeerde) Ca2+, K+, Mg2+ en basische kationen verminderde tussen deze twee perioden met respectievelijk 42%, 24%, 65% en 43%. Uit vergelijkingen met metingen (voornamelijk doorval) volgt dat de gemodelleerde droge depositie van NHx, Mg2+, Ca2+ and K+ niet significant verschilt van gemeten droge depositie. De spreiding is echter aanzienlijk. Het EDACS model geeft een overschatting van de droge depositie van SOx, NOy en Na met factoren van respectievelijk 2.15, 1.58 and 1.75. De voornaamste oorzaak hiervan voor SOx is de te hoge SO2 luchtconcentratie die het EMEP model berekent. Teneinde een meer realistische droge depositieschatting te krijgen is daarom achteraf voor deze stof een correctie uitgevoerd op basis van gemeten luchtconcentraties in Duitsland