Wpływ wybranych cech społeczno–demograficznych na zachowania zdrowotne w zakresie profilaktyki raka piersi w populacji kobiet pracujących z makroregionu lubelskiego

Bojakowska Urszula, Kalinowski Paweł. Wpływ wybranych cech społeczno–demograficznych na zachowania zdrowotne w zakresie profilaktyki raka piersi w populacji kobiet pracujących z makroregionu lubelskiego = Influence of socio-demographic changes on health behavior in the field of breast cancer prevention among women work in lubelskie macro-region. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(9):117-126. ISSN 2391-8306. DOI10.5281/zenodo.30101http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.30101http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%289%29%3A117-126https://pbn.nauka.gov.pl/works/617060Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja.Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie.Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r.The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014).© The Author (s) 2015;This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, PolandOpen Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium,provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License(http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercialuse, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper.Received: 25.07.2015. Revised 24.08.2015. Accepted: 29.08.2015. Wpływ wybranych cech społeczno–demograficznych na zachowania zdrowotne w zakresie profilaktyki raka piersi w populacji kobiet pracujących z makroregionu lubelskiego Influence of socio-demographic changes on health behavior in the field of breast cancer prevention among women work in lubelskie macro-region Urszula Bojakowska1, Paweł Kalinowski1 1Samodzielna Pracownia Epidemiologii, Uniwersytet Medyczny w LublinieIndependent Epidemiology Unit, Medical University of Lublin Adres do korespondencji:Urszula Bojakowska, Samodzielna Pracownia Epidemiologii, ul. Staszica 4/6, 20 – 081 Lublin, tel. (81) 742 37 69, e-mail: urszula.bojakowska@umlub.pl Słowa kluczowe: rak piersi, profilaktyka, zachowania zdrowotne.Key words: breast cancer, prophylaxis, health behaviors. StreszczenieWprowadzenie i cel pracy Rosnąca liczba zachorowań na raka piersi oraz negatywne następstwa choroby stały się jednym z największych wyzwań w dziedzinie opieki zdrowotnej w skali całego świata. Celem pracy była analiza wpływu wybranych cech społeczno – demograficznych na zachowania zdrowotne w zakresie profilaktyki raka piersi wśród kobiet pracujących w makroregionie lubelskim.Materiał i metody. Narzędziem badawczym była ankieta własnego autorstwa, skonstruowana wyłącznie na potrzeby badania. Obejmowała ona 34 pytania z zakresu wiedzy i zachowań zdrowotnych kobiet. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego. Wyniki. Większość kobiet (70,8%) uważała, że najlepszą metodą wykrywania raka piersi jest badanie mammograficzne. Kobiety mieszkające w dużym mieście znacznie częściej uczęszczały na kontrolne wizyty lekarskie, których celem było zbadanie piersi, niż mieszkanki wsi. Kobiety z wyższym wykształceniem rzadziej deklarowały umiejętność samobadania piersi, a tylko 31,4% wykonywała badanie regularnie. Kobiety z wyższym wykształceniem (40%) rzadziej korzystają z badania USG i badania mammograficznego, a mieszkające w dużym mieście częściej niż pozostałe. Wnioski. Znaczna część badanych kobiet nie korzysta regularnie z kontrolnych wizyt lekarskich, których celem jest badanie piersi. Większość kobiet potrafi wykonać samobadanie piersi, jednak mieszkanki dużych miast przeprowadzają badanie z większą regularnością. Kobiety z badanej grupy wiedzą kiedy i jak często należy wykonywać badanie mammograficzne. Mieszkanki dużych miast częściej korzystają z badań profilaktycznych, a z wyższym wykształceniem rzadziej niż pozostałe. Summary Background and aim Growing number of breast cancer cases and negative succession of the disease have become one of the major challenge in the field of healthcare in the whole world. Aim of the work was to analyze influence of chosen socio-demographic features on knowledge and health behavior in the field of breast cancer among women work in lubelskie macro-region.Material and methods. A tool - a questionaire - was created particularly for that purpose. It contained 34 questions in the field of women's knowledge and health behavior and was conducted with diagnostic survey method. Results. Most women (70.8%) felt that the best method of detecting breast cancer is the mammogram. Women living in big cities, more frequently than those living in the countryside, attended control appiontments to examine breasts. Women with higher education less often declared their ability to breast self-examination, and only 31.4% regularly performs test. Women with higher education (40%) less use of ultrasound and mammography, and living in a big city often than others.Conclusion. A siginificant proportion of respondents do not attend regular control appointments to examine their breasts. Most women can perform breast self-examination, but living in big cities carry out a survey with more regularity. Respondents know when and how often breast check-up should be conducted. Residents of big cities often benefit from preventive examinations, and higher education less often than others