Folklorystyczny budulec twórczości (od)dziecięcej – przypadek braci Lewisów

The article explores the phenomenon of literature written by children, and in particularits ludic-folkloristic genesis, as exemplified by Boxen: Childhood Chronicles BeforeNarnia, a relatively little known work by C.S. Lewis. Relying on Jerzy Cieślikowski’santhropological theory of children’s creativity, the author transfers the notion of childnessbeyond strictly literary categories and constructs a polarized image of Lewis as an author:he emerges as an overmatured child and a childlike adult. The specificity of Boxenstrongly testifies to the fact that the complexity of children’s creations may in some casesmove beyond any commonly accepted standards. The analysis of this work also revealsthe immanence of children’s creative capabilities and organic dependencies between themotifs and creative schema they use and the culture in which they grow up. LocatingBoxen within the British tradition of animal fable exemplifies these mechanisms. All thisenables finding a common ground between folklore, language and myth. First andforemost, it reveals the naturalness of these seemingly complicated processes.Artykuł analizuje mało znane dzieło C.S. Lewisa – Pakameria. Zanim powstała Narnia – w odniesieniu do zagadnień związanych z fenomenem twórczości dziecięcej, a w szczególności jej ludyczno-folklorystycznej genezy. Opierając się na antropologicznej teorii twórczości dziecięcej Jerzego Cieślikowskiego, autorka wyprowadza pojęcie dziecięcości poza kategorie ściśle literaturoznawcze i na tej podstawie buduje spolaryzowany obraz Lewisa jako autora: ponadprzeciętnie dojrzałego dziecka i dzieckiem podszytego dorosłego. Specyfika omawianego utworu dobitnie świadczy o tym, że poziom skomplikowania kreacji dziecięcych w szczególnych przypadkach może znacznie wykraczać poza powszechnie przyjęte standardy. Jego analiza uwidacznia również immanentność zdolności twórczych dzieci oraz organiczne zależności pomiędzy stosowanymi przez nie motywami i schematami twórczymi a kulturą, na gruncie której wyrastają. Zlokalizowanie Pakamerii w obrębie tradycji brytyjskiej bajki zwierzęcej jest egzemplifikacją tych mechanizmów. Wszystko to pozwala na znalezienie wspólnej płaszczyzny pomiędzy folklorem, językiem i mitem, a przede wszystkim na wykazanie naturalności tych pozornie skomplikowanych procesów