Marqueurs métadiscursifs du sens métaphorique

W artykule podjęto problem dość typowego w użyciu języka zjawiska, polegającego na zasygnalizowaniu odbiorcy – za pomocą odpowiednich znaczników metadyskursywnych – faktu wystąpienia metafory. Mechanizm semantyczny metafory został bardzo dokładnie opisany w literaturze naukowej; w najbardziej tradycyjnym ujęciu metaforę definiuje się jako rodzaj tropu, czyli figury, której interpretacja wymaga zastąpienia sensu dosłownego sensem przenośnym w oparciu o kryterium podobieństwa. Jednak ponieważ w procesie interpretacji sens przenośny może zostać pominięty, nieodczytany przez odbiorcę lub z jakichś powodów wymagane jest jego wyraźne podkreślenie (np. w dyskursie dydaktycznym), podmiot wypowiadający może zaznaczyć fakt zaistnienia metafory (na poziomie dyskursu) dzięki użyciu znacznika typu metaforycznie (mówiąc, rzecz ujmując), w sposób metaforyczny, X jest metaforą (na poziomie metadyskursu). Niniejszy szkic zawiera propozycję teoretycznego modelu opisywanego zjawiska oraz systematyzację najpowszechniejszych rodzajów znaczników sensu metaforycznego.Metadyskursywne znaczniki sensu metaforycznegoW artykule podjęto problem dość typowego w użyciu języka zjawiska, polegającego na zasygnalizowaniu odbiorcy – za pomocą odpowiednich znaczników metadyskursywnych – faktu wystąpienia metafory. Mechanizm semantyczny metafory został bardzo dokładnie opisany w literaturze naukowej; w najbardziej tradycyjnym ujęciu metaforę definiuje się jako rodzaj tropu, czyli figury, której interpretacja wymaga zastąpienia sensu dosłownego sensem przenośnym w oparciu o kryterium podobieństwa. Jednak ponieważ w procesie interpretacji sens przenośny może zostać pominięty, nieodczytany przez odbiorcę lub z jakichś powodów wymagane jest jego wyraźne podkreślenie (np. w dyskursie dydaktycznym), podmiot wypowiadający może zaznaczyć fakt zaistnienia metafory (na poziomie dyskursu) dzięki użyciu znacznika typu metaforycznie (mówiąc, rzecz ujmując), w sposób metaforyczny, X jest metaforą (na poziomie metadyskursu). Niniejszy szkic zawiera propozycję teoretycznego modelu opisywanego zjawiska oraz systematyzację najpowszechniejszych rodzajów znaczników sensu metaforycznego