Słowacki apokryficzny? Twórcza lektura Biblii w wykonaniu przemienionego poety a status materii w myśli genezyjskiej

The article shows the way Juliusz Słowacki read the Bible in the 1840s, after the mystical transformation. Although this issue has been thoroughly researched, some of its aspects still require interpretation. Researchers perceive the poet as ‘Słowacki of the spirits’ and are convinced that he was focused exclusively on the spiritual sphere and depreciated matter. In fact, he did not deny corporeality, but reflected on it, and looked for the justification of its status precisely in the Bible – especially in the first chapters of the Book of Genesis. However he did not deal with the hermeneutics of Holy Scripture, but strived to approach the biblical message from the perspective of his own revelation. An interpretation of these shifts (contained in the so-called Philosophical Work) allows us to see the poet’s striving to concretise the biblical vision and his interest in the material reality of the first days of the world. It shows Słowacki as a long-term, vigilant reader of the Bible, who tries to clarify its content, as well as a thinker – the creator of the genesis thought – who values matter more than is usually assumed.Artykuł pokazuje sposób, w jaki Juliusz Słowackiego czytał Biblię w latach czterdziestych XIX wieku, czyli po przemianie zwanej mistyczną. Choć to zagadnienie ma długą tradycję badawczą, wciąż pewne jego wątki domagają się interpretacji. Na odczytywaniu twórczości z tych lat ciąży bowiem postrzeganie poety jako „Słowackiego od duchów” – skupionego wyłącznie na sferze duchowej, a tym samym deprecjonującego materialną warstwę istnienia. W istocie romantyk nie neguje cielesności, za to poddaje ją refleksji, a uzasadnienia jej statusu poszukuje właśnie w Biblii – przede wszystkim w pierwszych rozdziałach Księgi Rodzaju. Odczytanie Słowackiego odbiega od oryginału w kilku aspektach, co pozwala sądzić, że nie zajmuje się on hermeneutyką Pisma Świętego, lecz dąży do dopełnienia biblijnego przekazu z perspektywy własnego objawienia. Interpretacja tych przesunięć (zawartych w tzw. Dziele filozoficznym) pozwala dostrzec u poety dążenie do konkretyzacji wizji biblijnej oraz zainteresowanie materialną rzeczywistością pierwszych dni świata. Pokazuje Słowackiego jako wieloletniego, czujnego czytelnika Biblii, próbującego doprecyzować jej treść, jak również myśliciela – twórcę myśli genezyjskiej – ceniącego materię bardziej, niż zwykło się przyjmować