Relacja – podstawowa zasada kształcenia religijnego

Religiöses Lehren und Lernen hat immer mit Bildung in einem vertieften, ganzheitlichen Verständnis zu tun: Es geht um Persönlichkeitsbildung, Identitätsbildung, Herzensbildung. Doch Bildung kann, wie die neuere Bildungsforschung belegt, nicht „von außen“ gemacht werden. Das Subjekt bildet sich selbst. Bildung ist stets Selbstbildung, freilich immer „in Beziehung“ zu anderen, zur Überlieferung, zu Welt und Wirklichkeit. So ist auch religiöse Bildung Selbstbildung in Beziehung. Ziel religiöser Bildung ist es demnach, Menschen, ob Kinder, Jugendliche oder Erwachsene, für die vielfältigen Dimensionen ihrer Beziehungen zu sensibilisieren. Konkret heißt dies, dass in religiöser Früherziehung, im Religionsunterricht, in katechetischen Prozessen und in kirchlicher Erwachsenenbildung die Sensibilisierung für die Beziehung in allen Dimensionen eine Einheit bilden muss. Die Schwerpunkte können und müssen je nach Alter oder Setting verschieden gewählt werden. Doch niemals darf eine Dimension isoliert gesehen werden oder wegfallen. Religiöse Bildung kann nur innerhalb einer mehrdimensionalen Beziehungshermeneutik und mit Hilfe eines qualifizierten Begriffs von Beziehung erfolgen.Szczerze: czy pracujecie Państwo w obszarze nauczania religijnego, w przedszkolu, w zakresie kształcenia studentów, w duszpasterstwie czy też na polu edukacyjnej działalności Kościoła? Czy moglibyście podsumować w kilku zdaniach, w elementarnej formie, czym jest i jak się dokonuje wychowanie i kształcenie religijne? Być może taka prośba jest zbyt śmiała, a sam temat – za obszerny, zbyt ogólny; mimo to chodzi nam przecież o nasze podstawowe i codzienne zajęcie, które właśnie z tego względu trudno jest ująć w paru słowach.Pytanie o „co” i „jak” nauczania jest tak stare, jak historia namysłu o wychowaniu: w jaki sposób uczą się wychowankowie tego, co jest im potrzebne do życia? W społeczeństwach przedindustrialnych, agrarnych, skoncentrowanych na manualnym wykonywaniu pracy nie trzeba było nawet filozofować na ten temat, gdyż było i jest oczywistością, że dzieci najlepiej uczą się, patrząc na ręce starszemu rodzeństwu, młodzieży i dorosłym, próbując czynić to samo przez naśladowanie. Także i w naszym społeczeństwie w odniesieniu do młodych ludzi nie podważa się znaczenia uczenia się przez naśladowanie. Czy jednak posiadają oni przedmioty warte oglądu, dokładniej mówiąc – „podmioty oglądu”, u których mogliby cokolwiek naśladować