Dwa nieznane listy Witkacego do Kazimierza Twardowskiego

Letters of Stanisław Ignacy Witkiewicz to Kazimierz Twardowski, professor of philosophy were published in 1988 in a monograph by Ryszard Jadczak, and later in 2013 – in a new monograph by the author of materials presented herein in volume 17 of Witkiewicz’s Dzieła zebrane. The letter from December 1936 concluded the correspondence between Witkiewicz and Twardowski. While working on Witkacy’s letters to different addressees, I have discovered that two of the letters, which had been previously identified as addressed to professor Kazimierz Ajdukiewicz, were in fact letters to Twardowski from 1937! (the letters were lost, but their photocopies survived). Determining that professor Twardowski is the addressee of the letters turned out to be extremely difficult, as no envelopes with addresses have survived, and the letters contain salutations “Dear Professor”- which could mean many people. In addition, the content of the letters (concerning mostly the publishing of Witkacy’s articles) did not make it easier to identify the addressee properly, as both Twardowski and Ajdukiewicz were editors of philosophical journals. What is more, Ajdukiewicz was Twardowski’s student and son-in-law, and after World War II he settled in Poznań (the letters were from Poznań), which made unambiguous identification complicated. What was helpful for the editor were Witkiewicz’s letters written after philosophical congress in Cracow in September 1936, and the letter by from December 1936. Thanks to a thorough analysis of Witkiewicz’s correspondence, it was possible to determine that what was believed to be letters to Ajdukiewicz was in fact letters to Twardowski.Listy Stanisława Ignacego Witkiewicza do profesora filozofii, Kazimierza Twardowskiego, zostały opublikowane w 1988 roku w opracowaniu Ryszarda Jadczaka, a następnie w 2013 roku – w nowym opracowaniu autora prezentowanych materiałów w tomie siedemnastym Dzieł zebranych Witkiewicza. List z grudnia 1936 roku kończył znaną korespondencję Witkiewicza z Twardowskim. Podczas pracy nad listami Witkacego do różnych adresatów odkryto, że dwa listy identyfikowane dotychczas jako adresowane do profesora Kazimierza Ajdukiewicza są w istocie listami do Twardowskiego z 1937 roku! (Listy zaginęły, jednak zachowały się ich kserokopie).Ustalenie, że prof. Twardowski jest adresatem listów, okazało się niezwykle trudne, nie zachowały się bowiem koperty z adresami, a listy zawierają zwroty grzecznościowe „Wielce Szanowny Panie Profesorze” – co mogło dotyczyć wielu osób. Dodatkowo treść listów (dotyczących głównie publikowania artykułów Witkiewicza) nie ułatwiała właściwej identyfikacji adresata, ponieważ zarówno Twardowski, jak i Ajdukiewicz byli redaktorami pism filozoficznych. Ponadto Ajdukiewicz był uczniem i zięciem Twardowskiego, a po drugiej wojnie światowej osiadł w Poznaniu (listy miały pochodzić właśnie z Poznania), co komplikowało jednoznaczną interpretację.Pomocą dla edytora były listy Witkiewicza pisane po zjeździe filozoficznym w Krakowie we wrześniu 1936 roku oraz list do Twardowskiego z grudnia 1936 roku. Dzięki dogłębnej analizie korespondencji Witkiewicza udało się ustalić, że listy do Ajdukiewicza są w istocie listami do Twardowskiego