QATIQ ZARDOBINING SHIFOBAXSH XUSUSIYATLARI

Odatda qatiq zardobi deb nomlanuvchi sut zardobi sut sanoatida pishloq yoki kazeinning qo‘shimcha mahsuloti bo‘lib, ko‘p miqdorda laktoza, past darajadagi azotli birikmalar, oqsil, tuzlar, sut kislotasi va oz miqdorda vitaminlar va minerallarni o‘z ichiga oladi. Sut zardobida immunoglobulinlar, laktoferrin, laktoperoksidaza, glikomakropeptid va sfingolipidlar kabi muhim mikroblarga qarshi va antibakterial xususiyatlarga ega bo'lgan bir nechta noyob komponentlar mavjud. Ba'zi zardob komponentlari yo'g'on ichak saratonini davolash potentsialiga ega bo'lgan sfingomiyelin kabi ta’sir xususiyatlariga ega. Zardobdan konsentrlangan immunoglobulin-G immuniteti shakllanadi va bakterial toksinlar bilan bog'lanadi hamda yo’g’on ichakdagi bakterial yukni kamaytiradi. Prebiyotik faollikka ega bo'lgan zardobda uglevod komponentlari ham mavjud bo’lib, laktoza sut kislotasi bakteriyalarini (masalan, bifidobakteriyalar va laktobakteriyalar) qo'llab-quvvatlaydi. Stalik kislotalar, zardobdagi oligosaxarid, odatda oqsillarga biriktiriladi va prebiyotik xususiyatlarga ega. Zardob oqsillarining o'ziga xosligi ularning turli to'qimalarda glutation darajasini oshirish, shuningdek, immunitet tizimining turli jarayonlarini optimallashtirish qobiliyati bilan bog'liq. Glutationning roli juda muhim, chunki u hujayralarni erkin radikallarning shikastlanishi, infektsiyalar, toksinlar, ifloslanish va ultrabinafsha nurlar ta'siridan himoya qiladi. Umuman olganda, Sut zardobi tananing antioksidant mudofaa tizimining markaziy qismi sifatida ishlaydi. Saraton, OIV, surunkali charchoq sindromi va immunitetni zaiflashtiradigan boshqa ko'plab kasalliklarga chalingan odamlarda glutation darajasi juda past ekanligi aniqlangan va ularga sut zardobidan tayyorlangan glutation moddasini berish yaxshi samara beradi. Oltingugurt moddasini o'z ichiga olgan aminokislotalar (sistein va metionin) zardob oqsilida ham yuqori darajada mavjud. Shunday qilib, ushbu maqolada sut zardobining antibiotik, saratonga qarshi, toksinga qarshi, immunitetni kuchaytiruvchi, prebiyotik xususiyatlari va boshqa terapevtik salohiyatlari ochib beriladi