Türkiye'de Hadis İlminde Kadın Konulu Çalışmaların Meta-Sentez Analizi

Hadis ilminde kadını konu edinerek hazırlanan tezlerin meta-sentez yöntemiyle incelenmesinin amaçlandığı bu çalışmada, “Türkiye’de, hadis ilminde hanımlara dair hazırlanan tezlerde kadına karşı nasıl bir algı ve yönelim vardır?” şeklindeki temel soruya cevap aranmaktadır. Türkiye’de tamamlanan tezlerin sınırlı sayıda olduğu, yapılan çalışmaların son on yılda arttığı ve devam etmekte olan tezlerle ivme kazandığı görülmektedir. Çalışmada hadis ve kadın temelli son on yılda tamamlanan tezlerin amaçları, metotları, örneklem düzeyleri, veri toplama araçları, yaklaşım farklılıkları ve sonuçları eleştirel olarak meta-sentez yöntemiyle ortaya konularak çeşitli tablolar ve şekillerle gösterilmektedir. Araştırma kapsamında 13 tez incelenerek, “faziletli kadın” ve “kadınların özel halleri” örneklem düzeylerinin ikişer tezde temel başlık olarak ele alındığı, yaklaşım biçimlerinin ise birbirinden farklı olduğu görülmektedir. Ayrıca konu farklılıklarıyla birlikte bazı tezlerin ikincil amaç ve sonuçları arasında bazı bağlantılar olduğu gözlemlenmektedir. Bazı çalışmalarda rivayetleri anlama ve yorumlama, rivayetleri bütün halinde inceleme, tartışmalara katkı sağlama ikincil ve ortak amaçlar; bazı çalışmalarda ise kadınların aile içerisinde hadis eğitimi ve rivayetlerinin tespiti, ilgili rivayetin Kur’ân’a aykırı olmadığı kanaati ikincil ve ortak sonuçlar arasında değerlendirilmektedir. In this study, the question of what perception and orientation is espoused regarding women in Turkey in the theses prepared on women in hadith science is analysed. It was determined that the theses on women in hadiths are limited; the number of studies has increased in recent years, and gained momentum with the theses under way. The aims, methods, sampling levels, data collection instruments, differences between the approaches, and findings of the theses completed in the last decade on women and hadiths were critically described through meta-synthesis method and presented on various tables and charts. Thirteen theses were analyzed, and it was determined that “virtuous woman” and “special conditions of women” sample levels were the main topics in two theses, and the main findings of all theses were different. Furthermore, despite topical differences, it was observed that there were certain correlations between the secondary aims and results of certain theses. It was determined that understanding and interpreting the narratives were secondary common objectives and reviewing the narratives as a whole was also a secondary common objective in some theses. Contributing to the discussions was a secondary common objective and hadith education for women in the family and determination of the related narrative were secondary common results, and the view that the related narration was not contrary to the Ḳurʾān was a secondary common result