GRANIČNI POREMEĆAJ LIČNOSTI / BORDERLINE PERSONALITY DISORDER

SAŽETAK Po DSM-IV-TR, granični (borderline) poremećaj ličnosti spada u klaster B, zajedno sa antisocijalnim, histrioničnim i narcističkim poremećajem ličnosti. Navodi se na II osovini, gdje se takođe navode i mentalne retardacije. U ovom radu opisani su koncepti graničnosti (prije svega, granična grupa neuroza, granična organizacija ličnosti i sržni granični poremećaj ličnosti), epidemiologija, etiologija (iz ugla studija herediteta, biohemijskih istraživanja, psihodinamskih ispitivanja, imaging studija i studija iz oblasti razvojne psihopatologije), klinička slika, postavljanje dijagnoze, komorbiditet, diferencijalna dijagnostika i proces liječenja ovog poremećaja ličnosti. Prevalenca graničnog poremećaja ličnosti je 1.3%, a etiologija je višestruka. Tretman graničnog poremećaja ličnosti obuhvata psihoterapiju (u prvom redu dijalektičku bihevioralnu psihoterapiju i ekspresivne oblike analitičke/dinamičke terapije) i medikamentnu terapiju (u zavisnosti od toga da li dominira afektivna disregulacija sa agresivnim/impulsivnim porivima ili kognitivno-perceptivne distorzije). SUMMARY According to DSM-IV-TR, the borderline personality disorder belongs to cluster B, together with an antisocial, histrionic and narcissistic personality disorder. It is placed on the axis II, where mental retardation is allocated as well. This paper describes the concepts of borderlinity (first of all, border neurosis group, personality borderlinity and borderline personality disorder), epidemiology, etiology (from the perspective of heredity studies, biochemical research, psychodynamic testing, imaging studies and studies in the field of developmental psychopathology), clinical picture, diagnosis, comorbidity, differential diagnosis and the process of treating this personality disorder. The prevalence of borderline personality disorder is 1.3%, and it has a multiple etiology. Treatment of personality borderline disorder includes psychotherapy (primarily dialectical behavioral psychotherapy and expressive forms of analytical/dynamic therapy) and psychopharmacotherapy (depending on the dominance of affective disorder followed by aggressive/impulsive impulses or cognitive-perceptual distortion).Professional pape