Yoshlarning ijtimoiy tarbiyasiga aksiologik yondashuv.

Annotatsiya:Yoshlarning ijtimoiy tarbiyasi ularning qadriyatlari, munosabatlari va xatti-harakatlarini shakllantirishda hal qiluvchi rol o'ynaydi, natijada ularning shaxsiy rivojlanishi va ijtimoiy farovonligiga hissa qo'shadi. Ushbu maqolada biz ijtimoiy ta'limga aksiologik yondashuvni o'rganamiz, bu esa yosh shaxslarni mas'uliyatli fuqarolikka yo'naltirish va o'z jamoalarida faol ishtirok etish uchun asos sifatida qadriyatlarni rivojlantirishga urg'u beradi. Axloqiy va axloqiy mulohazalarni ta'lim amaliyotiga qo'shib, ushbu yondashuv yoshlar o'rtasida hamdardlik, hurmat va tanqidiy fikrlashni rivojlantirishga qaratilgan bo'lib, ularga murakkab ijtimoiy muammolarni samarali hal qilishga imkon beradi. Uning nazariy asoslarini, amaliy qo'llanilishini va potentsial afzalliklarini o'rganish orqali biz ijtimoiy mas'uliyatli shaxslarni tarbiyalashda aksiologik yondashuvning ahamiyatini ta'kidlaymiz. Kalit so'zlar: aksiologik yondashuv, ijtimoiy ta'lim , qadriyatlar, axloqiy rivojlanish, axloqiy mulohazalar. Annotation: the social education of young people plays a decisive role in the formation of their values, attitudes and behaviors, as a result of which they contribute to their personal development and social well-being. In this article, we will explore an axiological approach to social education with an emphasis on the development of values as a basis for guiding young individuals to responsible citizenship and actively participating in their communities. By incorporating moral and ethical reasoning into educational practice, this approach aims to foster empathy, respect, and critical thinking among young people, allowing them to effectively solve complex social problems. By studying its theoretical foundations, practical applications and potential advantages, we emphasize the importance of an axiological approach to the education of socially responsible individuals. Keywords: axiological approach, social education , values, moral development, moral reasoning. Аннотация: социальное воспитание молодежи играет решающую роль в формировании их ценностей, установок и поведения, что в конечном итоге способствует их личному развитию и социальному благополучию. В этой статье мы исследуем аксиологический подход к социальному обучению с упором на развитие ценностей как основы для ориентации молодых людей на ответственное гражданство и активное участие в своих сообществах. Интегрируя этические и этические соображения в образовательную практику, этот подход направлен на развитие сочувствия, уважения и критического мышления среди молодежи, что позволяет им эффективно решать сложные социальные проблемы. Изучая его теоретические основы, практическое применение и потенциальные преимущества, мы подчеркиваем важность аксиологического подхода в воспитании социально ответственных личностей. Ключевые слова: аксиологический подход, социальное воспитание , ценности, нравственное развитие, этические соображения. Aksiologik yondashuv, shuningdek, qadriyatlarga asoslangan yondashuv sifatida ham tanilgan, qadriyatlar va ularning inson hayotidagi ahamiyatiga katta e'tibor beradigan falsafiy va tarbiyaviy asosdir. Sohasidan olingan aksiologiya, bu falsafiy o'rganish qiymat va qiymat, aksiologik yondashuv shaxslarning munosabati, e'tiqodi va xatti-harakatlarini shakllantirishda qadriyatlarning Markaziy rolini tan oladi. Ushbu yondashuv, ayniqsa, ijtimoiy ta'lim sharoitida dolzarbdir, chunki u yoshlarga ijobiy qadriyatlarni singdirishga, ularning jamiyatning mas'uliyatli va axloqiy a'zolari bo'lishiga imkon beradi. Aksiologik yondashuvning negizida qadriyatlar shaxslar uchun qaror qabul qilishda va ularning harakatlarining ahamiyati va ma'nosini aniqlashda etakchi printsip bo'lib xizmat qilishini tan olish yotadi. Qadriyatlar ta'limini o'quv dasturiga kiritish orqali aksiologik yondashuv yoshlarning axloqiy va axloqiy rivojlanishini tarbiyalashga, ularga ongli tanlov qilish va shaxsiy va ijtimoiy qadriyatlariga mos keladigan tarzda harakat qilish imkoniyatini berishga qaratilgan. Ijtimoiy ta'limga aksiologik yondashuvda qadriyatlar shunchaki mavhum tushunchalar sifatida o'qitilmaydi, balki turli xil ta'lim amaliyotlari orqali faol ravishda targ'ib qilinadi. Bunga axloqiy va axloqiy tamoyillar bo'yicha aniq ko'rsatmalar, talabalarni aks ettiruvchi munozaralar va tanqidiy fikrlash mashqlariga jalb qilish va hayotiy vaziyatlarda qadriyatlarni qo'llashni rag'batlantiradigan tajribaviy o'rganish uchun imkoniyatlar yaratish kiradi. Bundan tashqari, aksiologik yondashuv yoshlar turli nuqtai nazarlarni o'rganishi, hurmatli muloqotga kirishishi va boshqalarga nisbatan hamdardlikni rivojlantirishi mumkin bo'lgan qo'llab-quvvatlovchi va inklyuziv ta'lim muhitini rivojlantirish muhimligini tan oladi. Aksiologik yondashuv, shuningdek, yoshlarni ijtimoiy tarbiyalashda ota-onalar, o'qituvchilar va jamoalar o'rtasidagi hamkorlikning ahamiyatini ta'kidlaydi. Turli manfaatdor tomonlarni jalb qilish orqali ushbu yondashuv qadriyatlar nafaqat ta'lim muassasalarida, balki yosh shaxslar o'sadigan va o'zaro ta'sir qiladigan ijtimoiy va madaniy kontekstlar orqali ham shakllanishini tan oladi. Shu sababli, hamkorlikni yaratish va qadriyatlar ta'limiga yaxlit yondashuvni rivojlantirish uning samaradorligini oshirishi va sinfdan tashqari uzluksizligini ta'minlashi mumkin. Ijtimoiy ta'limga aksiologik yondashuvni amalga oshirish yoshlarga bir qancha foyda keltiradi. Birinchidan, u hamdardlik va rahm-shafqatni rivojlantirishga yordam beradi, turli istiqbollarni tushunishga yordam beradi va shaxslarni boshqalarning farovonligini ko'rib chiqishga undaydi. Ikkinchidan, bu tanqidiy fikrlash qobiliyatini oshiradi, yoshlarga murakkab ijtimoiy muammolarni tahlil qilish, axloqiy dilemmalarni tan olish, ma'lumotli va mas'uliyatli qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Bundan tashqari, aksiologik yondashuv yosh shaxslar o'rtasida ijtimoiy mas'uliyat, xilma-xillikni hurmat qilish va faol fuqarolik tuyg'usini tarbiyalash orqali yanada inklyuziv va yaxlit jamiyatni yaratishga yordam beradi. Ijtimoiy ta'limga aksiologik yondashuv yoshlarning yaxlit rivojlanishi uchun zarur bo'lgan qadriyatlarni rivojlantirish uchun qimmatli asos yaratadi. Qadriyatlar ta'limini o'quv dasturiga kiritish va qo'llab-quvvatlovchi o'quv muhitini yaratish orqali ushbu yondashuv shaxslarni axloqiy va axloqiy muammolarni hal qilish, mas'uliyatli qarorlar qabul qilish va jamiyatga ijobiy hissa qo'shish vositalari bilan jihozlaydi.Aksiologik yondashuvni qabul qilish yoshlarga ijobiy o'zgarishlarning agenti bo'lishga, yanada rahmdil, adolatli va uyg'un dunyoni tarbiyalashga imkon beradi. Ijtimoiy-aksiologik yondashuv kontseptsiyasi ijtimoiy o'zaro ta'sirlar va munosabatlar doirasidagi qadriyatlarning ahamiyatini ta'kidlab, ham ijtimoiy, ham aksiologik istiqbollarning elementlarini birlashtiradi. Bu qadriyatlar nafaqat individual konstruktsiyalar, balki kengroq ijtimoiy muhit ta'sirida va ta'sir ko'rsatishini tan oladi. Ijtimoiy-aksiologik yondashuvda asosiy e'tibor ijtimoiy tuzilmalar, me'yorlar va amaliyotlarning asosini tashkil etuvchi qadriyatlarni tushunish va tahlil qilishga qaratilgan. Unda qadriyatlar ijtimoiy institutlarni, siyosatni va o'zaro ta'sirlarni qanday shakllantirishi va ularning jamoaviy o'ziga xoslik va xatti-harakatlarning shakllanishiga qanday hissa qo'shishi o'rganiladi. Qadriyatlar va jamiyat o'rtasidagi o'zaro bog'liqlikni o'rganib, ushbu yondashuv ijtimoiy birdamlik, axloqiy qarorlar qabul qilish va mas'uliyatli fuqarolikni rivojlantirishga intiladi. Ijtimoiy-aksiologik yondashuv qadriyatlar statik yoki universal emas, balki madaniy, tarixiy va kontekstual omillar ta'sirida ekanligini tan oladi. Bu jamiyat ichidagi qadriyatlarning xilma-xilligini tan oladi va shaxslarni o'z qadriyatlarini tanqidiy aks ettirishga va boshqalarning qadriyatlarini tushunishga undaydigan hurmatli va inklyuziv muloqotni rivojlantirishga qaratilgan. Ushbu yondashuv murakkab ijtimoiy muammolarni hal qilishda va ijtimoiy muammolarni hal qilishda hamdardlik, bag'rikenglik va ochiq fikrlilikning muhimligini tan oladi. Ijtimoiy-aksiologik yondashuvni amalga oshirish qadriyatlar ta'limini maktablar, jamoat tashkilotlari va davlat muassasalari kabi turli xil ijtimoiy kontekstlarga qo'shishni o'z ichiga oladi. Bu o'qituvchilar, siyosatchilar va jamoat rahbarlari o'rtasida muloqot, mulohaza yuritish va harakat qilish uchun joylar yaratish uchun birgalikdagi sa'y-harakatlar zarurligini ta'kidlaydi. Ushbu yondashuv shaxslarni kengroq ijtimoiy masalalar bo'yicha o'z qadriyatlarini o'rganishga undaydi, ijtimoiy mas'uliyat hissini rivojlantiradi va ijobiy ijtimoiy o'zgarishlarga yordam beradi. Ijtimoiy-aksiologik yondashuvning asosiy afzalliklaridan biri uning yanada adolatli va inklyuziv jamiyatni rivojlantirish salohiyatidir. Turli xil qadriyatlar va istiqbollarni chuqurroq tushunishga yordam berish orqali ushbu yondashuv madaniy va ijtimoiy bo'linishlarni bartaraf etishga, xurofot va kamsitishlarni kamaytirishga, hamdardlik va birdamlikni rivojlantirishga yordam beradi. Shuningdek, u shaxslarga ijtimoiy me'yorlar va amaliyotlarni tanqidiy baholashga imkon beradi, ularni adolatsizlikka qarshi chiqishga va ijobiy ijtimoiy o'zgarishlarni qo'llab-quvvatlashga undaydi. So'nggi yillarda yoshlarning ijtimoiy tarbiyasi katta e'tiborga sazovor bo'ldi, chunki jamiyatlar yoshlarni mas'uliyatli va jalb qilingan fuqaro bo'lishga tayyorlash muhimligini anglaydilar. An'anaviy ta'lim yondashuvlari ko'pincha akademik yutuqlarga qaratilgan bo'lsa, aksiologik yondashuv qadriyatlarni etishtirishni ta'kidlab, yangi o'lchovni joriy etadi. Ushbu maqola ijtimoiy ta'limga aksiologik yondashuvni o'rganishga, uning nazariy asoslarini, amaliy amalga oshirish strategiyasini va ijtimoiy ongli yosh shaxslarni rivojlantirish uchun mumkin bo'lgan imtiyozlarni tahlil qilishga qaratilgan. Yoshlarning ijtimoiy tarbiyasiga aksiologik yondashuv ijtimoiy mas'uliyatli shaxslarning rivojlanishini rivojlantirish uchun qimmatli asoslarni taklif etadi. Ta'lim amaliyotining asosiga qadriyatlarni joylashtirish orqali ushbu yondashuv yoshlarni murakkab ijtimoiy muammolarni hal qilish, mas'uliyatli qarorlar qabul qilish va o'z jamoalariga faol hissa qo'shish uchun zarur vositalar bilan jihozlaydi. Aksiologik yondashuvni qabul qilish yanada inklyuziv va uyg'un jamiyatga olib kelishi mumkin, bu erda yoshlar empatiya, hurmat va tanqidiy fikrlash asosida yaxshi kelajakni shakllantirish huquqiga ega. O'qituvchilar, siyosatchilar va manfaatdor tomonlar sifatida ushbu yondashuvni qabul qilish va yoshlarimizning yaxlit rivojlanishiga ustuvor ahamiyat berish bizning jamoaviy mas'uliyatimizdir. Adabiyotlar 1. Karimov I.A. O‘zbekistonning o‘z istiqlol va taraqqiyot yo‘li. T. "O’zbekiston", 1992. - 123 bet. 2. Karimov I.A. Respublika Ma'naviyat va ma'rifat jamoatchilik markazini tashkil etish to‘g‘risidagi nutqidan. 1994. 3. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Miromonovichning Oliy majlisga murojaatnomasidagi nutqidan. 22.12.2017. 4. Xodjayev B.X. “Pedagogik aksiologiya” o’quv qo’llanma. T. “Fan va texnologiya”, 2011. - 156 bet. 5. Холов, О. Ч. (2018). АКТИВНОСТЬ В СТИМУЛИРОВАНИИ УЧЕБНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ. Вопросы педагогики, (2), 112-113. 6. Холов, О. Ч. (2018). ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА В СИСТЕМЕ ДИВЕРСИФИКАЦИИ ОБРАЗОВАНИЯ. Вопросы педагогики, (2), 113-11z