Marian Zdziechowski – literaturoznawca i filozof

The 100th anniversary of the birth of Stanisław Moniuszko, which was also celebrated in Belarus, provided an opportunity to remember another great inhabitant of Minsk - Marian Zdziechowski (1861–1938). The article is a brief reconstruction of the biography and scientific achievements of the literary historian, philosopher and religious thinker. Zdziechowski’s deep reflection on important phenomena in history, culture, religion, ideological and political life of the time was based on responsibility for words, a high moral level, religious sensitivity that did not ignore the reason and, finally, a prophetic sense which enabled him to foreseen the Europe’s and world’s catastrophe of the World War II, which was preceded by Bolshevism and fascism. Setna rocznica urodzin Stanisława Moniuszki, którą obchodzono także na Białorusi, stała się okazją przypomnienia innego wielkiego Mińszczanina – Mariana Zdziechowskiego (1861–1938). Tekst jest syntetyczną rekonstrukcją biografii i dorobku naukowego historyka literatury, filozofa i myśliciela religijnego. Głęboką refleksję Zdziechowskiego nad ważnymi zjawiskami w historii, kulturze, religii, życiu ideowym i politycznym tamtych czasów cechowała odpowiedzialność za słowo, wysoki poziom moralny, religijna wrażliwość, która nie zagłusza rozumu i wreszcie zmysł profetyczny pozwalający mu przewidzieć katastrofę, jaką dla Europy i świata była II wojna światowa, poprzedzona bolszewizmem i faszyzmem