Treści ideowe przedstawień melancholii w sztuce

W dziejach sztuki melancholia przeszła długą drogę od bycia nazwą chorej duszy pojedynczego człowieka, przez uczynienie jej obrazowania zapisem reakcji na rozpad metafizycznych podstaw świata, aż do odszukania jej źródła w zbrodniach ludzkości na samej sobie i przeczuciu apokaliptycznej katastrofy. W miedziorycie przedstawienie melancholii Dürera obrazowało rozterki artysty, który zwątpił skuteczność swojej sztuki, nawet gdy wspierana jest geometrią czy alchemią. W akwaforcie Salvatora Rosy wizerunek pogrążenia się w beznadziejnym smutku jest tożsamy ze stanem ducha obserwatora kryzysu wywołanego wyniszczającą wojną religijną. W dziele Caspara Davida Friedricha melancholia wynika z rozmyślań nad Bogiem utożsamionym z naturą a zatem pozbawionym cech miłosiernej osoby. W instalacjach Anselma Kiefera melancholia osiąga stan krytyczny, kiedy staje się reakcją na bezsensowny mord dokonany na milionach ludzi. W filmie Larsa von Triera melancholią napawa zbliżającą się katastrofa kosmiczna i nadchodzące zderzenie Ziemi z nieznaną wcześniej planetą. In the history of art, melancholy has come a long way from being the name of the sick soul of an individual, by making its depiction a record of the reaction to the disintegration of the metaphysical foundations of the world, to finding its source in the crimes of humanity on its own and the premonition of an apocalyptic catastrophe. In copperplate, the depiction of Dürer’s melancholy illustrated the dilemmas of the artist who doubted the effectiveness of his art, even when supported by geometry or alchemy. In Salvator Rosa’s etching, the image of plunging into hopeless sadness is synonymous with the state of mind of the observer of the crisis caused by the devastating religious war. In the work of Caspar David Friedrich, melancholy results from meditating on God identified with nature and therefore devoid of the features of a merciful person. In Anselm Kiefer’s installations, melancholy reaches a critical stage when it becomes a reaction to a senseless murder committed on millions of people. In the film by Lars von Trier, melancholy is filled with the approaching cosmic catastrophe and the impending collision of the Earth with a previously unknown planet