OCHRONA GRANIC PAŃSTWOWYCH II RZECZPOSPOLITEJ W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM (1921-1939)

Przeanalizowano zagadnienia dotyczące terytorium państwowego oraz kształtowania granic II Rzeczpospolitej. Przeanalizowano przyczyny opracowania dwóch modeli ochrony granic Polski: cywilny i wojskowy. Zbadano osobliwości kształtowania oraz instytucjonalnego zabezpieczania wojskowego modelu ochrony granic Polski w okresie międzywojennym. Przeanalizowano obowiązki oraz funkcjonowanie instytucji zajmujących się ochroną ochroną granic II Rzeczpospolitej: bataliony celne, wartę przygraniczną, policję państwową, Korpus Ochrony Pogranicza. Wyodrębniono pozytywne doświadczenie instytucjonalnego zabezpieczenia i funkcjonowania wojskowego systemu ochrony granic Polski w okresie międzywojennym. Postawiono nacisk na możliwości wykorzystania pozytywnego doświadczenia ochrony granic Polski okresu międzywojennego przez współczesne państwo.THE SECOND RZECZPOSPOLITA POLSKA (POLISH COMMONWEALTH) STATE BORDERS' GUARD IN THE INTERWAR PERIOD (1921–1939) Restoration of the state territory and formation of the borders of the Second Rzeczpospolita Polska (Polish Commonwealth) are considered. The reasons for developing of two models of border protection - civil and military in Poland are analyzed. The peculiarities of formation and military model's institutional support of Poland's border protection in the interwar period are explored. The duties and functioning of such institutions for the border protection of the Second Rzeczpospolita Polska (Polish Commonwealth) as customs battalions, border guards, state police, and the Corps of border guard are analyzed. The positive experience of institutional support and functioning of the military system of Poland's border guard in the interwar period is distinguished. The possibility of using positive interwar period experience for protecting the borders in Poland by modern states is emphasized. Key words: state border; border protection; model; military system of border protection; institutions; Second Rzeczpospolita Polska (Polish Commonwealth, Polish Republic)