Ergenlerde Akademik Stresle Uyku Kalitesi Arasındaki İlişki: Okul Tükenmişliğinin ve Depresyonun Aracı Rolü

This study examines the mediating role of school burnout and depression in the relationship between academic stress and sleep quality. The participant group of the study consists of 353 adolescents between the ages of 13-18 who are continuing their high school education (185 girls and 158 boys). The study data were collected using the Academic-Based Stress Inventory, Sleep Quality Scale, School Burnout Scale, and Kutcher Adolescent Depression Scale. Correlation analysis, confirmatory factor analysis (CFA), and structural equation modeling (SEM) were used to analyze the data. The results from testing the model have confirmed the tested mediation model. The study has found academic stress, depression, and school burnout to have direct effects on sleep quality, with academic stress also having an indirect effect on sleep quality through school burnout and depression within the scope of a model. The study also discusses the results in line with the obtained findings and makes suggestions for the literature.Bu araştırmada akademik stresle uyku kalitesi arasındaki ilişkide okul tükenmişliğinin ve depresyonun aracı rolü olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın katılımcı grubu lise eğitimine devam eden ve yaşları 13 ile 18 arasında değişmekte olan 185’i kız ve 158’si erkek olmak üzere toplam 353 ergen bireyden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri akademik temelli stres envanteri, uyku kalitesi ölçeği, okul tükenmişliği ölçeği ve Kutcher ergen depresyonu ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın verilerinin analizinde korelasyon analizi, doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ve yapısal eşitlik modeli analizi kullanılmıştır. Model testi sonucunda test edilen aracılık modelinin doğrulandığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda, akademik stresin, depresyonun ve okul tükenmişliğinin uyku kalitesi üzerindeki doğrudan etkilerinin yanında, akademik stresin de bir model kapsamında okul tükenmişliği ve depresyon yoluyla dolaylı etkisinin olduğu bulgusu elde edilmiştir. Araştırmada ulaşılan bulgular ışığında sonuçlar tartışılmış ve alanyazın için önerilerde bulunulmuştur