Haalbaarheid van natuurdoeltypen in arme bossen en droge heide op de hogere zandgronden: een modelstudie

In een modelstudie is nagegaan in hoeverre doelstellingen voor biodiversiteit op arme zandgrond haalbaar zijn bij de huidige, en bij afnemende atmosferische depositie. Ook is gekeken of het effect van een afnemende depositie versneld kan worden door herbivorie. De modelketen SMART-SUMO-NTM is gedraaid voor drie concrete situaties: een dennenbos, een eikenbos en een heide. Simulaties zijn gedaan voor een periode van 100 jaar, waarin de depositie ofwel gelijk blijft, ofwel geleidelijk afneemt. In de bossen blijkt de daling van de depositie slechts een beperkt effect te hebben omdat de aanwezige stikstof nog lang in het systeem blijft. Zo heeft het geen enkele invloed op de potentiele natuurwaarde. Het plaggen van bossen om stikstof af te voeren zou een positief effect kunnen hebben, nader onderzoek is noodzakelijk. In de heide heeft daling van de depositie een sterker effect, omdat het overschot aan stikstof wordt afgevoerd met plaggen en door herbivoren. Het effect van een dalende depositie wordt in heidevelden versterkt door herbivorie. Hier zorgt de combinatie van dalende depositie, herbivorie en plaggen op den duur tot vorming van stuifzand. In de bossen bestaat de kans dat zonder beheer zich op de langere termijn een eenvormig beukenbos met slechts weinig ondergroei zal ontwikkelen. De natuurdoelen zullen in bossen waarschijnlijk zonder extra maatregelen niet worden gehaald, ook niet bij een dalende depositie. Voor de heide zullen de natuurdoelen wel haalbaar zijn mits de depositie daalt, waarbij begrazing een waardevolle bijdrage kan leveren