Effecten van brand op bodem en vegetatie in dennenbossen van voedselarme zandgronden bij Kootwijk

Door atmosferische stikstofdepositie zijn veel bossen van de arme zandgronden vermest en in hun verdere successie verstoord. In een voedselarm dennenbos op zandgrond is onderzocht of door brand de overmaat aan stikstof die in de strooisellaag ligt opgeslagen kan worden teruggedrongen en de bosontwikkeling kan worden teruggezet naar een voedselarme pionierfase. Het onderzoek werd uitgevoerd bij Kootwijk waar in 1995 een bosbrand woedde. De vegetatie- en bodemkundige toestand van voor de brand, één en negen jaar na de brand werd geanalyseerd. Een belangrijke conclusie is dat brand eerder tot een verrijking van de bodem leidt dan tot een verschraling. Door brand vindt een verplaatsing van elementen van ectorganische naar endorganische horizonten plaats. Weliswaar verdwijnt er in zijn totaliteit stikstof, maar direct na de brand is de bodem sterk verrijkt met kalium, ammonium en fosfaat en in zuurgraad gedaald. Bovendien wordt het beschikbaar gekomen ammonium door micro-organismen vastgelegd in organische stof wat daardoor een rijk karakter krijgt. Dit effect is negen jaar na de brand nog steeds aanwezig. Het laten staan van de necromassa na de brand, zoals in Kootwijk plaatsvond, draagt niet bij aan het terugzetten van de vegetatiesuccessie naar een initieel schraal stadium, maar wel aan de diversiteit van bodemeigenschappe