Leven op krediet.:Anton Kröller (1862-1941)

Anton Kröller (1862-1941) is een van de meest vergeten ondernemers uit de Nederlandse geschiedenis. Hij wordt vaak alleen nog herinnerd als grondlegger van Het Nationale Park ‘De Hoge Veluwe’ en als degene die Helene Kröller-Müller de middelen verstrekte om haar wereldberoemde kunstcollectie op te bouwen. Anton Kröller, zoon van een eenvoudige Rotterdamse aannemer, was niettemin een van de machtigste en meest omstreden zakenlieden van zijn tijd. Gesteund door een bloeiende kapitaalmarkt bouwde hij Wm.H. Müller & Co uit tot een wereldconcern, met graanbelangen in Rusland, Roemenië en Argentinië en ijzerertsmijnen in Algerije, Zweden, Spanje en Frankrijk. Kröller was van grote betekenis voor de ontwikkeling van Rotterdam tot overslaghaven van massagoed naar Duitsland. Vóór en tijdens de Eerste Wereldoorlog voorzag Anton Kröller zowel de Duitsers als de Engelsen van ijzererts en graan. Gedurende de oorlog onderhandelde hij voor de Nederlandse regering met Duitsland en Engeland en was hij haar voornaamste adviseur over de verdeling van de landbouwproductie. Kröller vergat daarbij echter nooit zijn eigen belang. Van de oorlogswinsten van Müller & Co liet hij architect H.P. Berlage het bekende Jachthuis Sint Hubertus op De Hoge Veluwe bouwen. Na afloop van de Eerste Wereldoorlog kwam zijn onderneming in grote problemen, die de Rotterdamsche Bank dreigden mee te sleuren. Kröller bleek de cijfers van zijn bedrijf op grote schaal te hebben geflatteerd. Het financiële schandaal dat hij veroorzaakte heeft vele parallellen met het heden: gretige bankiers, goedgelovige beleggers en achterblijvende wetgeving. Anders dan nu het geval zou zijn geweest, werd Anton Kröller echter nooit vervolgd.Anton Kröller (1862-1941) has largely been overlooked in Dutch corporate history. He is mostly remembered as founder of Dutch National Park ‘De Hoge Veluwe’ and as supplier of the funds for Helene Kröller-Müller’s world famous modern art collection. However, Anton Kröller, son of a modest contractor from Rotterdam, was one of the most powerful and controversial businessmen of his time. Supported by a buoyant capital market he transformed family company Wm.H. Müller & Co into a multinational operation with grain interests in Russia, Rumania and Argentina, and iron ore mines in Algeria, Sweden, Spain and France. Kröller’s trading and transport activities had a major impact on the development of Rotterdam as bulk transit port for Germany. Before and during World War I Anton Kröller was an important supplier of iron ore and grain to both Germany and the United Kingdom. During the war he also became the primary negotiator for the Dutch government on the distribution of Dutch agricultural production between neighboring warring countries. Kröller however never forgot to look after his own interests. Exceptional war profits allowed him to commission the construction by architect H.P. Berlage of the famous hunting lodge Sint Hubertus on his increasing estate on the Veluwe. After World War I Müller & Co ended up in financial distress, which brought the Rotterdamsche Bank on the brink of bankruptcy. It appeared that Kröller had misrepresented the true financial condition of his company for years. The financial scandal that followed resembles those of current times, with greedy bankers, naïve investors, and securities regulation lagging behind. Other from today however, Anton Kröller was never prosecuted