De geheime onderhandelingen tusschen de Bataafsche en Fransche Republieken van 1795 tot 1797 in verband met de expeditie van schout bij nacht E. Lucas naar de Kaap de Goede Hoop:[avec des documents en appendice.]

Negen jaar geleden begon ik een uitvoerige studie te maken van de verrichtingen en den staat onzer zeemacht tijdens de Bataafsche Republiek. Het onderwerp had mij echter reeds veel langer geboeid; wellicht werd mijn belangstelling voor dit tragische tijdperk voor het eerst gewekt, toen ik in mijn jeugd een afbeelding zag van admiraal De Winter's overgave na den slag bij Kamperduin met het onderschrift, dat hij de eerste Nederlandsche vlootvoogd was, die in Engelsche krijgsgevangenschap geraakte. Later bestudeerde ik de verslagen over de vele rampen, die onze marine in dit tijdperk troffen en begon de oorzaken hiervan na te speuren, hetgeen oogenschijnlijk geen bijzonder lastig probleem leek. Zoowel strategisch, tactisch als psychologisch schenen de feiten gemakkelijk te verklaren, waarbij ik vooral den nadruk meende te moeten leggen op den laatsten factor. (…) Doch deze verdeeldheid en de daaruit voortspruitende twisten tusschen de zee-officieren, welk een gewichtige rol zij gedurende dezen tijd en meer in het bijzonder in 1799 bij de overgave in de Vlieter ook gespeeld mogen hebben, konden bil nadere beschouwing toch niet de eenige reden zijn, waaruit de rampen voortvloeiden, die ons zeewezen troffen. (…) In geen enkel tijdperk onzer zeegeschiedenis is de passiviteit en het slaafs opvolgen van orders en instructies door onze bevelhebbers, op weinige uitzonderingen na, grooter geweest dan tijdens de Bataafsche Republiek, doch tevens zijn in geen enkel tijdvak de orders en instructies moeilijker te lezen geweest, vermengd als ze waren met politieke motieven, die meestal niet nauwkeurig werden gedefinieerd. Wat baatte een beroep op .,soldaat- en zeemanschap" in een tijd, die slechts politieke leuzen en onberekenbare gunst te zien gaf! De drie groote mysteries van dit tijdvak zijn slechts te ontraadselen, indien men naast de zuiver maritiem-strategische factoren, tevens de hiervoor opgesomde punten op moreel en politiek gebied beschouwt. In de volgende bladzijden zal het mijn streven zijn dien invloed aan te toonen bij de voorbereiding, den tocht en de overgave van het Bataafsche eskader in de Saldanhabaai. ... Zie: Inleidin