Groene initiatieven in de aanbieding. Kansen en knelpunten van publieke en private financiering

Dit onderzoek analyseert kansen en knelpunten voor de ontwikkeling van groene diensten. Groene diensten zijn activiteiten op het gebied van natuur, water, landschap (inclusief cultuurhistorie) en toegankelijkheid die de kwaliteit van het landelijk gebied verhogen en die verder gaan dan waartoe de ondernemer wettelijk is verplicht. Voor de analyse is een theoretisch kader opgesteld, gebaseerd op de welvaartstheorie, institutionele economie en institutietheorie. Deze drie theorieën vormen de basis voor de empirische analyse, die uit twee praktijkcases (Groenfonds Midden-Delfland en Landschapsfonds Rond d’n Duin) en stakeholderinterviews bestaat. De empirische analyse geeft zicht op mogelijkheden en knelpunten bij financiering en realisatie van groene diensten. Groene diensten zijn een relatief nieuw fenomeen, waardoor de organisatie ervan nog behoorlijk veel tijd vergt. Tevens passen groene diensten niet altijd goed binnen bestaande nationale en internationale regelgeving. Hierdoor zijn de transactiekosten hoog. Private financiering komt moeilijk van de grond. Dit komt onder meer omdat groene diensten een gering financieel rendement hebben. Natuur en landschap zijn belangrijk voor de recreatiesector, maar deze sector ziet vooral de overheid als de verantwoordelijke voor de realisatie en beheer. Ook veel burgers en andere bedrijven kijken er op die manier tegenaan. Groene diensten lijken wat terrein te winnen op het gebied van sponsoring, giften en lidmaatschappen. Rood voor groen heeft potentie. De vraag naar groen wonen is groot en woningen in een mooie omgeving hebben voldoende meerwaarde om het groen te financieren. Rood voor groen is echter in hoge mate contextafhankelijk, kent weerstand met een culturele achtergrond en kan vaak moeilijk worden ingebed in de huidige regelgeving. Trefwoorden: groene diensten, financiering, welvaartstheorie, instituties