Schadelijke stoffen in de dierlijke productieketen: overdracht gemodelleerd in ketenperspectief

Het is belangrijk om onderzoek uit te voeren ter onderbouwing van de handhaving van normen in diervoeders en diervoedergrondstoffen, omdat een substantieel deel van het voedsel van dierlijke oorsprong is. In dit kader beoogt het project Normvergelijking modellen inclusief de bijbehorende data aan te leveren voor een onderbouwing van de normstelling in diervoeders en diervoedergrondstoffen, teneinde tot een goede harmonisatie te komen door de dierlijke productieketen heen. Vanwege deze invalshoek: “de dierlijke productieketen”, is in het gehele project gewerkt aan een ketenbenadering, en niet alleen aan een diermodel. De start ligt bij de individuele voedermiddelen, additieven en premixes, die verwerkt worden in meng- en krachtvoeders. Deze voeders worden tezamen met ruwvoeder geconsumeerd door landbouwhuisdieren. Aan het einde van de keten ontstaan dierlijke producten voor humane consumptie. Deze beschrijving van de dierlijke productieketen benadrukt de drie stappen waar normstelling voor bestaat: ingrediënten, voeders en dierlijke producten. Data zijn verzameld om deze stappen te documenteren: samenstelling voeders, consumptiegegevens, en productiegegevens van de dierlijke producten. De VWA heeft daarnaast aangegeven dat zij voor de uitvoering van haar beleid behoefte heeft aan een database van normen, teneinde de controle van de normstelling te faciliteren. In het project zijn de volgende onderdelen uitgevoerd: Systematiek van normvergelijking: ontwikkeling en toepassing van ketenmodellen, inclusief overdracht in landbouwhuisdieren. Ontwikkeling van een database normen. Inventarisatie van de achtergronden van normstellingen. Overzicht diervoedersamenstellingen, consumptiehoeveelheden en productiegegegevens van landbouwhuisdieren. Inventarisatie van de resultaten van nationale controleprogramma’s als referentie voor normvergelijking en risicobeoordeling. Inventarisatie van parameters voor chemische contaminanten (o.a. overdracht). Voor de meeste onderdelen is informatie verzameld. Deze informatie is verwerkt in stofdossiers die in een apart rapport worden gepubliceerd (van Raamsdonk et al., 2007a). De al in fase 1 bijeengebrachte gegevens over mengvoedersamenstelling (Kemme en v. Raamsdonk, 2004) zijn nu uitgebreid met kengetallen over consumptiehoeveelheden en dierparameters. Deze informatie is gebundeld in een zelfstandig rapport (v. Raamsdonk et al., 2007b). De ontwikkeling van een database voor normen heeft geresulteerd in een prototype. De volgens de verschillende invalshoeken bijeengebrachte informatie ondersteunt de toepassing van keten- en dier-modellen. Het in de eerste fase ontwikkelde ketenmodel is in de huidige tweede fase verbeterd met een wetenschappelijk goed gefundeerd onderdeel voor de beschrijving van de overdracht in het dier (diermodel). Uit een synthese van alle vereiste gegevens in een voorbeeld om de blootstelling van runderen aan cadmium en het daaruit voortvloeiend niveau in nieren uit te rekenen, blijkt dat het nu beschikbare ketenmodel effectief bruikbaar is, en dat alle benodigde gegevens beschikbaar of bereikbaar zij