Naar een omgevingsanalyse van de stedelijke gezondheids- en welzijnszorg: de stadsmonitor als kader en inspiratiebron

In dit artikel lichten we eerst het doel en de functie van de Stadsmonitor toe. Hij dient om het strategisch beleid van alle relevante stedelijke actoren beter te onderbouwen door het geven van een input voor beleidsdebat over de leefbaarheid en duurzaamheid van Vlaamse centrumsteden. De Stadsmonitor bevat een visie op wat belangrijk is om te meten en de vertaling van die visie in omgevingsindicatoren die relevant zijn voor de leefbaarheid en duurzaamheid van de Vlaamse stad. In het tweede punt van dit artikel beschrijven wij het onderdeel van de Stadsmonitor dat betrekking heeft op de zorgsector in de Vlaamse centrumsteden. En daarbij hebben wij het over de zorgsector in de brede betekenis van het woord: zowel gezondheids- als welzijnszorg. Wij richten ons daarbij op de omgevingsindicatoren die rechtstreeks verband houden met de zorgsector, maar wijzen ook op het belang van andere indicatoren uit de Stadsmonitor voor het debat over de gezondheid en het welzijn van het individu in de Vlaamse centrumsteden. Ten derde gaan we dieper in op het opmaakproces van het zorgluik van de Stadsmonitor. In 2008 achtten politici uit Vlaamse centrumsteden en het Vlaams stedenbeleid het noodzakelijk om een project op te zetten voor de opmaak van omgevingsindicatoren voor de brede stedelijke welzijns- en gezondheidssector. In het kader daarvan zijn alle welzijnsactoren uit de steden (zowel uit stadsbesturen en OCMW’s als CAW’s en welzijnsraden), provincies en Vlaamse administraties, overeengekomen wat de belangrijke thema’s zijn die cijfermateriaal vragen: zorg op maat voor iedereen, zelfredzaamheid, geen drempels in de zorg en samenwerking en participatie. Vervolgens werden een set van een 30-tal omgevingsindicatoren geselecteerd, die ons kunnen leren of de zorgsector in de goede richting evolueert. En of de zorgsector dus bijdraagt tot een leefbare en duurzame Vlaamse stad. Tevens wordt de dataverzameling geïllustreerd met een voorbeeld van een indicator over residentiële ouderenzorg. Tot slot reflecteren wij kort op het gebruik van indicatoren in de praktijk. Zo kan het gezamenlijk opmaken van deze ‘zorg’-indicatoren, ons inziens, een stimulans betekenen voor het debat over strategische prioriteiten van het stedelijk zorgbeleid