De patstelling voorbij? Complexe infrastructuurprojecten in een actor-netwerk perspectief toegepast op het Ringland-initiatief

Tegenwoordig stranden steeds meer grote infrastructuurprojecten in Vlaanderen. Ze lopen oeverloze vertraging op en riskeren zich een steeds beter georganiseerde oppositie op de hals te halen. Typisch voor deze complexe infrastructuurprojecten is de uitdaging om de diverse ruimteclaims en bijhorende effecten voor het milieu, de gezondheid en de leefbaarheid tot een gedeeld compromis uit te werken. Maar hier loopt het nu net fout bij de huidige planningsprocessen; het aantal betrokken actoren bij het plannen van deze complexe materie ligt op voorhand vast en houdt enkel rekening met de gevestigde infrastructuuractoren. Niche-actoren of bewonersgroepen die bij de transitie naar een duurzame mobiliteit onontbeerlijk zijn, worden buitengesloten en tekenen verzet aan, waardoor de projecten procedureslagen worden. De vraag is hoe het planningsproces eruit moet zien wil het dergelijke calvarietochten overstijgen. De situationele Living Lab (LL) benadering wint in deze planningscontext aan belang. Het daarbij adopteren van een actor-netwerk perspectief geeft inzicht in de opportuniteiten voor een oplossing; het karteren van de belangrijkste actoren, hun waarden en achterban, creëert immers mogelijkheden om te navigeren doorheen de complexiteit en subsystemen (beleidsarena’s) te identificeren om een gedeelde visie en project te bereiken. In deze paper doen we de toepassing voor het Ringlandinitiatief, dat kan gezien worden als een LL in de marge van het Oosterweelproject. Deze paper werpt een licht op de actor-netwerk ontwikkeling van Ringland, dat tracht om die patstelling te doorbreken. Waar liggen de opportuniteiten en kansen voor succes en wat kan het gevoerde beleid ervan opsteken