Mekânsal Davranış Yaklaşımı İle Huzurevlerinin Mekânsal Örgütlenmesinin İrdelenmesi, Bolu ve Düzce Örnekleri

Günümüzde özellikle gelişmiş ülkelerde hayat koşullarının iyileşmesiyle yaşam süreleri uzamıştır. Bunun sonucu olarak da artan yaşlı nüfus nedeniyle yaşlılık ve yaşlı kurumları üzerinde çalışılması gereken bir olgu haline gelmiştir. Yaşlılık kurumları olarak adlandırdığımız yaşlı bakım evleri, huzurevleri gibi kurumların tasarlanması, gelişen olanaklar ve gereksinimler nedeniyle üzerinde araştırılması ve geliştirilmesi gereken önemli bir konu olduğu düşünülmektedir. Bu kurumların tasarımı ve yaşlı birey davranışlarının mekânın mimarisi ile ilişkisinin araştırılması bu çalışmanın amacıdır. Araştırmada, mekânsal davranış kavramı literatürde incelenerek huzurevlerinin tasarımı ile ilişkisi irdelenecektir. Bu amaçla, Bolu İli, Merkez İlçesi’nde bulunan Bolu İzzet Baysal Vakıf Huzurevi ve Düzce İli, Kalıcı Konutlar Mevkii’nde bulunan Neriman Çilingir Huzurevleri örnek çalışma alanı olarak seçilmiştir. Bu çalışmanın kavramsal çerçevesini mekân ve mekânsal davranış oluşturmaktadır. Araştırma; fotoğraflama, gözlem, mülakat ve anket yöntemlerinin kullanıldığı dört aşamada gerçekleşmiştir. Bu araştırma ile elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucunda, yaşlı kullanıcı davranış tepkileri, mekânı kullanımları, mekânın dönüşümü ve alan çalışması olarak seçilen mekânlar üzerinde nasıl etki ettiğine ulaşılmıştır. Sonuç olarak, gelecekteki huzurevlerinin projelendirilmesinde bu yaş gurubundaki insanların duyuşsal ve davranışsal gereksinimleri dikkate alınarak mimari tasarım sürecinde göz önünde tutulması gereken somut ölçütlerin elde edilmesi hedeflenmektedir