Cumhuriyet öncesi Türk hikayelerinde aile kurumu

Bir toplumun yapısını incelemek isteyenler için aile, başvurulabilecek eşşiz bir mecradır. Bu sebeple birçok araştırmacı gerek edebî eserler gerekse diğer metinlere başvurmak suretiyle aileye yönelik çalışmalar gerçekleştirmişlerdir. Bu tez çalışması bunlardan biridir. Edebî eserlerin baş aktörü olan insan, doğar doğmaz bir ailenin mensubu olmakta ve toplumun doğal bir üyesi olarak kabul edilmektedir. İşte bu noktada aileyi ve toplumu konu olarak ele alan edebiyat ile sosyolojinin yolları birbiriyle kesişmektedir. Bu sebeple bu tez çalışmasında her iki alanın bilgi ve belgelerinden faydalanılmıştır. Zengin bir geçmişe sahip olan Türk edebiyatında aile geçmişten günümüze birçok edebî tür içinde konu olarak kullanılmıştır. Aileyi işleyen tahkiyeli türler içerisinde hikâye önemli bir yer tutmaktadır. Bu tez çalışmasının inceleme kapsamına giren dönem (1870-1923) modern Türk hikâyeciliğinin ilk örneklerinin verilip ardından yetkin örneklerinin verilmeye başlandığı ayrıca Türk halkı açısından değişimin özellikle de ailedeki değişimin belirgin bir şekilde gözlemlenebildiği bir dönemdir. Cumhuriyet öncesi dönemde kaleme alınan hikâyelerden yola çıkılarak Türk ailesinin o dönemdeki durumunu, Türk ailesindeki değişimi ortaya çıkarmayı amaçlayan bu tez çalışmasının birinci bölümünde hikâye türü, Türk hikâyeciliği, aile sosyolojisine ait temel bilgiler; alana ait temel kitaplar başta olmak üzere çeşitli kaynaklardan elde edilerek özümsenmiş ve teze aktarılmıştır. Tezin ikinci bölümündeyse Cumhuriyet öncesi dönemde Türk yazarlar tarafından kaleme alınmış hikâyeler aile teması için belirlenen çeşitli alt başlıklar dikkate alınarak okunmuş, fişlenmiş, elde edilen tespitlere dayalı sonuçlar çıkarılmıştır