Smoking at workplace – Legislation and health aspect of exposure to second-hand tobacco smoke

Dym tytoniowy zawiera tysiące czynników chemicznych szkodliwych dla zdrowia człowieka. Mają one działanie drażniące, toksyczne i rakotwórcze. Bierne palenie tytoniu w miejscach publicznych i narażenie na środowiskowy dym tytoniowy także w miejscu pracy stanowią ogromny problem medyczny. Wynika z niego potrzeba uświadamiania pracowników w zakresie szkodliwości nałogu palenia tytoniu oraz stworzenia aktów prawnych mających na celu wyeliminowanie narażenia na dym tytoniowy. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki przeglądu piśmiennictwa na temat biernej ekspozycji na dym tytoniowy i jej wpływu na zdrowie człowieka oraz dokonano przeglądu obowiązujących w Polsce aktów prawnych dotyczących palenia papierosów w miejscu pracy. Dotychczas opublikowane dane wskazują, że ekspozycja na dym tytoniowy w okresie życia płodowego zwiększa ryzyko m.in. porodu przedwczesnego i małej masy urodzeniowej noworodka, nagłej śmierci niemowląt oraz w przyszłości – upośledzenia funkcji płuc, astmy i ostrych schorzeń dróg oddechowych. Narażenie na dym tytoniowy, także wyłącznie w wieku dorosłym, jest natomiast niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju schorzeń układu krążenia i układu oddechowego oraz nowotworów złośliwych. Podniesienie świadomości społecznej na temat szkodliwości ekspozycji na dym tytoniowy powinno być priorytetem w ochronie zdrowia pracujących. Lekarz sprawujący opiekę profilaktyczną nad pracownikami jest przedstawicielem służby zdrowia, który ma najczęstszy kontakt z aktywnymi zawodowo dorosłymi palaczami tytoniu. Wynika z tego niezwykle istotna rola służby medycyny pracy w zwiększaniu świadomości pracowników i pracodawców w zakresie profilaktyki negatywnych skutków zdrowotnych nałogu palenia tytoniu. Med. Pr. 2015;66(6):827–836Tobacco smoke contains thousands of xenobiotics harmful to human health. Their irritant, toxic and carcinogenic potential has been well documented. Passive smoking or exposure to second-hand smoke (SHS) in public places, including workplace, poses major medical problems. Owing to this fact there is a strong need to raise workers’ awareness of smoking-related hazards through educational programs and to develop and implement legislation aimed at eliminating SHS exposure. This paper presents a review of reports on passive exposure to tobacco smoke and its impact on human health and also a review of binding legal regulations regarding smoking at workplace in Poland. It has been proved that exposure to tobacco smoke during pregnancy may lead to, e.g., preterm delivery and low birth weight, sudden infant death syndrome, lung function impairment, asthma and acute respiratory illnesses in the future. Exposure to tobacco smoke, only in the adult age, is also considered as an independent risk factor of cardiovascular diseases, acute and chronic respiratory diseases and cancer. Raising public awareness of tobacco smoke harmfulness should be a top priority in the field of workers’ health prevention. Occupational medicine physicians have regular contacts with occupationally active people who smoke. Thus, occupational health services have a unique opportunity to increase employees and employers’ awareness of adverse health effects of smoking and their prevention. Med Pr 2015;66(6):827–83