Problematyka prawna mienia komunalnego. Uwagi na tle wybranych orzeczeń TK i NSA

Property is defined by the European Convention on Human Rights as a category of property rights subject to respect and protection (Art. 1, para. 1 of Protocol 1). The concept also covers a variety of property interests with a precise economic value. As a consequence of ownership transformations in Poland, aside from private property (Art. 20 of the Constitution), the ownership of other entities (the State Treasury, state legal persons or local government units) was also included. The division of communal possessions originated from the need for implementing public tasks by the local authorities. The legal foundation of granting local government units important assets of the State Treasury was assigning them legal personality, whereas the guarantee of their independence (also in the matter of communal property protection) was judicial protection (para. 2). Therefore, the constitutional regulations concerning the protection of communal property are included in the jurisprudence of the Constitutional Tribunal and the Supreme Administrative Court. The Tribunal defines ownership as a constitutional model (Art. 21, para. 1, Art. 64 and 165, para. 1; with the exception of Art. 20) and normalizes the principle of equal protection of property regardless of the body that disposes of it, for instance, a municipality.Mienie definiowane jest przez Europejską Konwencję Praw Człowieka jako kategoria praw majątkowych podlegająca poszanowaniu i ochronie (art. 1 ust. 1 protokołu nr 1). Pojęciem tym objęto różne interesy majątkowe o określonej wartości ekonomicznej. Na skutek przekształceń własnościowych w Polsce oprócz własności prywatnej (art. 20 Konstytucji) uwzględniono także własność innych podmiotów: Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych czy jednostek samorządu terytorialnego. Wyodrębnienie mienia komunalnego wynikało z potrzeby realizacji zadań publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego. Podstawą prawną przyznania jednostkom samorządu terytorialnego istotnych składników majątku Skarbu Państwa było przyznanie im osobowości prawnej, gwarancją zaś ich samodzielności (również w zakresie ochrony własności komunalnej) — ochrona sądowa (art. 1 ust. 2 protokołu nr 1). Z tego względu uregulowania konstytucyjne dotyczące ochrony własności komunalnej znajdują odzwierciedlenie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Trybunał określa własność jako wzorzec konstytucyjny (art. 21 ust. 1, art. 64 i art. 165 ust. 1; z wyjątkiem art. 20) i reguluje zasadę równej ochrony własności bez względu na podmiot, który nią rozporządza, w tym na przykład gminę