Santrali çevreleyen arazilerde bazı ağır metaller (Pb, Cd, Ni, Co, As) ile toprak kirliliği

Çalışma, Irak'ın Samarra kentindeki elektrik santrali yakınlarındaki tarım arazilerinde ağır metallerden kaynaklanan toprakkirliliğini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma için kirlilik faktörü (CF) ve zenginleştirme faktörü (EF) gibimodern toprak kirliliği standartları kullanılmıştır. Bu çalışma için santrale uzaklıklarına göre 500, 1000, 1500 ve 2000m olmaküzere dört lokasyon belirlenmiştir. Bu sahalardan iki derinlikte (0-30 ve 30-60 cm) toprak örnekleri alınmış ve Pb, Cd, Ni, Cove As gibi bazı ağır metaller tahmin edilmiştir. Sonuçlar, S1D1, S1D2, S2D1 ve S2D2 bölgeleri için toprakta yüksek Pbkonsantrasyonu ve sırasıyla 167.8, 135.1, 129.3, 101.2 mg kg-1'e ulaşmıştır. Kadmiyum en yüksek değerleri S1D1, S1D2,S2D1, S2D2, S3D1, S3D2 bölgelerinde kaydetti ve bu değerler sırasıyla 9.52, 6.05, 6.82, 5.01, 4.11, 3.10 mg kg-1'e ulaşmıştır.S1D1, S1D2, S2D1 ve S2D2 bölgelerindeki nikel konsantrasyonu sırasıyla 104.71, 85.11, 81.32, 77,3 mg kg-1'e bulunmuştur.S1D1 bölgesindeki arsenik konsantrasyonu 21.2 mg kg-1'e ulaştı. Bu sonuçlar, WHO/FAO'ya (2011) göre izin verilen sınırlarıaşarken, Co konsantrasyonunun değerleri değişti ancak izin verilen sınırları aşmadığı tespit edilmiştir. Sonuçlar, 0-30 ve 30-60 cm derinliklerde S1, S2 siteleri için (Cd, Pb, As) için yüksek EF değerinde bulunmuştur. Değerler orta (3 < EF ≤ 5) ileyüksek ( 5 < EF < 20) EF değerleri arasında, S3 bölgesindeki değerler düşük düzeyden (EF < 2) orta derecede EF değerleri(3 < EF ≤ 5) arasında bulunmuştur. Tüm sahalarda ve derinliklerde Ni ve Co değerleri az düzeyden orta dereceye kadar EFdeğerlerinde bulunmuştur (EF < 2, 3 < EF ≤ 5). Sonuçlar, tüm sahalar ve derinlikler için (Cd, Pb, As) için yüksek CF değerlerigöstermiştir ve değerler önemli (3 <CF < 6) ila çok yüksek kirlenme (CF ˃ 6) değerleri arasında, Ni ve Co değerleri, 30-60cm derinliğinde S1, S2 sahasında önemli (3 < CF < 6) ve S3 sahasında orta derecede kontaminasyon (1 <CF <3) arasındaolduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Kontaminasyon faktörü, zenginleştirme faktörü, ağır metaller, enerji santrali, toprak kirliliği.