Policies of Guilt and Shame as a Part of the Neoliberal Governmentality of the Poor

Problematyka tekstu dotyczy neoliberalnej polityki winy i wstydu, ujmowanej jako jeden z istotnych elementów neoliberalnego urządzania ubogich. Zakładamy, że owa polityka jest reprodukowana na poziomie państwa, uwewnętrzniana, a następnie manifestuje się w praktykach definiowania przez ludzi ich własnej tożsamości. Śladów polityki winy i wstydu poszukujemy w sposobach myślenia o sobie, prezentowanych przez podopiecznych MOPS-ów. Równocześnie w wypowiedziach respondentek szukamy również prób przekraczania logiki neoliberalnego urządzania, zawierających potencjał krytyczny w znaczeniu zbliżania się do rozumienia ponadosobistych uwarunkowań wytworzonego porządku neoliberalnego świata i potencjał emancypacyjny w sensie tworzenia myślowego umocowania dla podejmowanych przez nich działań.This article concerns the neoliberal policy of guilt and shame, as one of the essential elements of the neoliberal governmentality of the poor. It assumes that this policy is reproduced at the state level, internalized, and then demonstrated in practices of defining one’s own identity. The authors seek the traces of the policy of guilt and shame in human ways of thinking about themselves, presented by the wards of MOPS centers (Centers for Family Support). At the same time, the authors search for attempts of exceeding the logic of neoliberal governmentality in the respondents’ statements, which contain the critical potential, in the sense of getting closer to understanding nonindividual determinants of neoliberal world order, and emancipatory potential, in the sense of creating a mental legitimacy for their actions