Understanding of ability in physical education from Physical Activity and Sport Science students’ and educators’ perspectives

167 p.Ikuspegi soziokulturalean kokatzen diren autoreen arabera, heziketa fisikoko (HF) irakaslearen abileziaren ulermenak problematikoa izaten darrai eta ikasle `ez abilen¿ esperientzietan modu negatiboan eragiten du. Ildo horretan, HFko Hastapeneko Formakuntza programak etorkizuneko irakasleen uste eta aurreiritziak eraldatzeko espazio egokitzat jotzen dira. Tesi-lan honen helburua, Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientzietako (JFKZ) ikasle eta irakasleek abilezia nola ulertzen duten aztertzea eta ulertzea da, ondorengo ikerketa-galderei erantzunez: (1) literatura soziokulturalaren ikuspegitik, nola eraikitzen da abilezia HFan eta HFko Hastapeneko Formakuntzan?; (2) nola ulertzen dut abileziaren eraikuntza emakume `abilaren¿ ikusmiratik?, eta azkenik; (3) nola ulertzen dute abileziaren kontzeptua zuzeneko partaideek, hots, JFKZ graduko ikasle eta irakasleek? Ikerketa galdera horiei erantzuteko askotariko ikerketa diseinuak (errebisio sistematikoa, narratiba autobiografikoa eta talde-fokalak) eta parte hartzaile desberdinak (emakume `abila¿, HFko Hastapeneko Formakuntzako ikasle eta irakasleak) hautatu dira. Tesi-lan hau lau kapituluz osatua dago eta kapitulu bakoitza argitaratutako artikulu batekin erlazionatua dago. Elkarren arteko lotura zuzena ez duten baina osagarriak diren kapitulu bakoitzaren datuen analisitik hiru gai gako azalarazi dira: (1) literaturan ez da HFko Hastapeneko Formakuntza esparruko eragileen usteak ikertu dituen ikerlanik topatu, espaziotan abileziaren inguruko eztabaida urrien islada izan daitekeena; (2) JFKZ ikasle eta irakaslegoaren artean inklusioa sustatzeko oztopo izan daitezkeen abileziaren ulermen tradizionalarekin lotzen diren ikuspegiak identifikatu dira, eta; (3) ikuspegi soziokulturala tresna aproposa izan daiteke HFan ikasleen aniztasunari eraginkortasunez erantzun eta abileziaren ulermenak duen eraginaz ohartarazteko. HFan testuinguru bizigarriagoak (habitable) eraikitzeko bidean ondorioztatzen da beharrezkoa dela, besteak beste, HFko Hastapeneko Formakuntzetan abileziaren inguruko eztabaidak txertatzea, inklusioa eta funtzio aniztasunari dagokion formakuntza modu transbertsal batean areagotzea eta ikasketa planen berrantolaketa abian jartze