Gölgelerden Işığa Gölge Eğitim: Türkiye'de Temel Liseler Örneği

This study situates how shadow education has become more visible in Turkey after an educational policy change in 2014 that regulated the closure of private tutoring centers –dershanes- and their transformation into a new type of private school called Basic High School - Temel Lise. In this multiple-case study, we interviewed school stakeholders and observed various processes such as classes and recitation hours at five Basic High Schools in Ankara, Turkey. The findings mainly revealed that Basic High Schools had a dual education structure in which the formal curricula were implemented and students were prepared for the university entrance examination, with an emphasis on the latter. Teaching to test was prioritized in these shadow schools for profit while most of the aspects of school quality were neglected. Further, since these schools were categorized as private schools, the school fee for these schools, although lower than the elite ones, was affordable for middle and high-socio-economic-status families. Such an approach, we conclude, exacerbated existing educational inequalities in Turkey while widening the achievement gap on the university entrance examination between students from different socioeconomic classes. The findings of this study might help educators and policy-makers in the organization of the schooling process at private schools to eliminate educational inequalities while ensuring quality education for all.Bu çalışma, 2014 yılında özel öğretim merkezlerinin, diğer adıyla dershanelerin kapatılmasını ve bunların Temel Lise adı verilen yeni bir özel okula türüne dönüştürülmesini düzenleyen bir eğitim politikası değişikliğinden sonra gölge eğitimin Türkiye'de nasıl daha görünür hale geldiğini ortaya koymaktadır. Bu çoklu durum çalışmasında okul paydaşlarıyla görüştük ve Ankara, Türkiye'deki beş Temel Lisede dersler ve soru çözüm saatleri gibi çeşitli süreçleri gözlemledik. Bulgular temel olarak Temel Liselerin resmi öğretim programlarının uygulandığı ve ağırlıklı olarak öğrencilerin üniversite giriş sınavına hazırlandığı ikili bir eğitim yapısına sahip olduğunu ortaya koymuştur. Bu gölge okullarda kâr elde etmek amacıyla sınav için öğretme yaklaşımına öncelik verilirken, okul kalitesinin çoğu yönü ihmal edilmiştir. Ayrıca, bu okullar özel okul olarak sınıflandırıldığından, bu okulların okul ücretleri, elit okullardan daha düşük olmasına rağmen orta ve yüksek sosyo-ekonomik statülü aileler için karşılanabilirdi. Böyle bir yaklaşımın, farklı sosyoekonomik sınıflara mensup öğrenciler arasında üniversite giriş sınavındaki başarı farkını genişletirken Türkiye'deki mevcut eğitim eşitsizliklerini daha da kötüleştirdiği sonucuna varıyoruz. Bu çalışmanın bulguları, herkes için nitelikli eğitim sağlayarak eğitim eşitsizliklerini ortadan kaldırmak amacıyla özel okullarda okullaşma sürecinin düzenlenmesinde eğitimcilere ve politika yapıcılara yardımcı olabilir