The Joint Comprehensive Plan of Action of 2015 Regarding Iranian Nuclear Programme – Israeli Perspective

Porozumienie zawarte w 2015 r. pod nazwą Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) pomiędzy Iranem a pięcioma stałymi członkami Rady Bezpieczeństwa ONZ, Niemcami oraz Unią Europejską stanowiło wydarzenie o historycznym znaczeniu. Na jego podstawie irański program nuklearny poddano kontroli Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej i nałożono na niego znaczne ograniczenia, w zamian za zniesienie przez państwa zachodnie sankcji gospodarczych. Porozumienie wywołało kontrowersje na całym świecie – ze szczególnie ostrą reakcją spotkało się ze strony Arabii Saudyjskiej (wspieranej przez inne państwa Zatoki Perskiej z wyjątkiem Kataru) oraz Izraela. Celem artykułu jest analiza przyczyn takiego podejścia Izraela do irańskich ambicji nuklearnych, stosunek tego państwa do JCPOA oraz działania dyplomatyczne Izraelczyków, nakierowane na storpedowanie porozumienia. Ocenie poddano także możliwości ewentualnego wyprzedzającego ataku Izraela na irańskie ośrodki nuklearne oraz zasadność takiego działania.An agreement reached in 2015 between Iran and five permanent members of the UN Security Council, Germany and the European Union, officially titled the Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA), was an event of historical significance. Under the agreement, the Iranian nuclear programme was considerably limited and put under the International Atomic Energy Agency’s safeguards. In return, the Western countries made a commitment to lift most of economic sanctions against Iran. The agreement caused much controversy all over the world –and sparked a fierce response especially from Saudi Arabia (supported by most of the Gulf states except Qatar) and Israel. The purpose of this paper is to analyse the reasons of such Israeli attitude towards Iranian nuclear ambitions, Israel’s response to the JCPOA as well as its diplomatic activities conducted in order to torpedo the deal. The author also attempts to evaluate possibilities of a potential Israeli pre-emptive strike against Iranian nuclear facilities and its actual validity