Kulturowo-historyczna teoria Lw S. Wygotskiego. Strategie badań rozwoju i uczenia się dzieci. Od teorii do zmiany w praktyce

Lev S. Vygotsky’s cultural-historical theory of development did not only affect, in a special way, the understanding of cognitive development of an individual but it also introduced new procedures in research methodology. Procedures that allow one to uncover the potential of development residing in the maturing way of child functioning, in observing his forms of activities and engaged participation in task solution. An original “theory-method” by Vygotsky and methodological procedures connected with it – teaching experiment, genetic experiment - were applied to a research project run in the Department of Didactics and Culture of Education Studies (Developing teaching in early childhood education in line with Lev S. Vygotsky’s concepts - ACK, Narrative environment of play and learning - NEPL ). In the paper I shall focus on three problematic issues: (1) understanding of the development process and learning by Lev S. Vygotsky and under the cultural-historical approach; (2) presentation of original strategies of research on development and learning – design experiment, (3) application of these research procedures in projects recently run in the Laboratory of Educational Change – Centre for Studies on Development and Learning, a unit created at the Department of Didactics and Culture of Education of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz.Kulturowo-historyczna teoria rozwoju Lwa S. Wygotskiego w sposób szczególny wpłynęła nie tylko na rozumienie procesu rozwoju poznawczego jednostki, ale także wprowadziła nowe procedury w metodologii badań. Procedury, które pozwalają odkryć potencjał rozwoju tkwiący w dojrzewającym sposobie funkcjonowania dziecka, obserwowanie jego form działalności i zaangażowanego uczestnictwa w rozwiązywaniu zadań. Oryginalną „teorio-metodę” Wygotskiego i związane z nią procedury metodologiczne: eksperyment nauczający, eksperyment genetyczny, metodę podwójnej stymulacji, zastosowano w realizowanych w Katedrze Dydaktyki i Studiów nad Kulturą Edukacji projektach badawczych (Developing teaching in early childhood education in line with Lev S. Vygotsky ’s concepts – ACK, Narrative environment of play and learning – NEPL). W artykule skupię się na trzech wątkach problemowych: (1) rozumieniu procesu rozwoju i uczenia się według Lwa S. Wygotskiego i podejścia kulturowo-historycznego; (2) przedstawieniu oryginalnych strategii badań rozwoju i uczenia się – eksperymentu nauczającego; (3) zastosowaniu tych procedur badawczych w realizowanych ostatnio projektach w Laboratorium Zmiany Edukacyjnej – Centrum Badań nad Rozwojem i Uczeniem się, jednostce utworzonej przy Katedrze Dydaktyki i Studiów nad Kultura Edukacji UKW w Bydgoszczy