The End of Sociology as We Know It, or on Social Machines and Sociological Engineering

Sociology as we know it is facing a serious threat. Many natural scientific subdisciplines seek to usurp the rights to certain areas of sociological issues. This is not simply an attempt to reduce many sociological problems to the laws of physics and biology (vide sociobiology or memetics). For example, certain cognitive scientists and researchers on artificial intelligence are interested in purely sociological issues. For this reason, in the next few decades other disciplines may take the place of sociology. In the authors' opinion this leaves two options for sociology. The first is to continue in its current form. The second option is to adopt a model of science based on a synthetic methodology, the use of laboratories and tinkering.Socjologia staje wobec poważnego zagrożenia: wiele nowopowstałych subdyscyplin przyrodoznawstwa i matematyki rości sobie prawa do niektórych obszarów problematyki społecznej. Nie są to jednak wyłącznie znane od dawna próby zredukowania problematyki socjologii do praw fizyki czy biologii (vide socjobiologia czy memetyka). Przykładowo, część problematyki socjologicznej cieszy się coraz większym zainteresowaniem kognitywistów oraz badaczy sztucznej inteligencji. Hipotetycznie można przyjąć scenariusz, w którym w ciągu kilku dziesięcioleci dyscypliny inne niż socjologia zaoferują powszechnie przyjmowane i uznane wyjaśnienia procesów społecznych. W takim przypadku socjologom – wydaje się – pozostaną do wyboru dwie opcje. Pierwsza, zgodnie z którą socjologia może trwać w swojej dotychczasowej postaci. Wtedy potencjalną konsekwencją jest marginalizacja lub częściowe zdominowanie przez dyscypliny wywodzące się z przyrodoznawstwa i matematyki. Alternatywą jest przynajmniej częściowe porzucenie przez socjologów dotychczasowych podejść do rzeczywistości społecznej i przyjęcie modelu funkcjonowania opartego na metodologii syntetycznej, wykorzystanie laboratoriów i majsterkowanie