Ghij en waert noeyt goed voor de stede van Ghent ! Verbaal geweld, scheldwoorden en politiek verzet in Gent (1477-1506)

This article examines the political discourse of urban dwellers in the late Middle Ages in particular and the public dissent of urban citizens in general. It argues that citizens who were punished for public verbal abuse were not so much criminals as stated by the city council, but rather expressed political ideas or even organized resistance. Sometimes a personal quarrel between a representative from the local authority and a city inhabitant could lead to such verbal abuse, but a systematic analysis of verbal violence addressed by city dwellers to public authority shows that many ‘ ordinary’ citizens actually questioned local power for political purposes. It is also striking that rude language in public space was the ideal instrument to question the legitimacy of the authorities. The register of exiles from the city of Ghent during the 1477 to 1506 period, has become the subject of this research. During these almost 30 years, 345 punishments recorded in the Ballincbouc pertain to persons who had expressed ‘ evil words’. The analysis of these cases shows that citizens of Ghent regularly challenged local authority by means of verbal violence.Cet article examine le discours politique des citadins à la fin du Moyen Âge en particulier et l’opposition publique des citadins en général. Il fait valoir que les habitants de la ville qui ont été punis pour avoir utilisé un langage incendiaire n’étaient pas pour autant les criminels que le conseil municipal voyait en eux, mais exprimaient plutôt des idées politiques voire organisaient par là une certaine forme de résistance. Il arrivait qu’une dispute personnelle entre un représentant de l’autorité et un citadin conduise à des joutes verbales injurieuses, mais une analyse systématique de la violence verbale exprimée par des citadins envers l’autorité montre que de nombreux citadins «ordinaires » remettaient en question cette autorité à des fins politiques. Il est également frappant de constater que l’usage de toute forme de violence verbale dans l’espace public constituait un instrument idéal pour remettre en question la légitimité des représentants de l’autorité. De manière très concrète, le registre des exilés de la ville de la ville de Gand, pour la période entre 1477 et 1506, a fait l’objet de recherches détaillées. Au cours de cette période, 345 châtiments concernant des personnes qui avaient «exprimé des mots mauvais » ont été enregistrés dans ce Ballincbouc. L’analyse des cas démontre que les Gantois défiaient régulièrement l’autorité par une violence verbale caractérisée.Dit artikel onderzoekt het politieke discours van stedelingen in de late middeleeuwen in het bijzonder en het publieke verzet van stedelingen in het algemeen. Het beargumenteert dat stadsbewoners die bestraft werden omwille van het uiten van opruiend taalgebruik niet zozeer criminelen waren, zoals het stadsbestuur hen beschouwde, maar eerder uiting gaven aan politieke ideeën of zelfs verzet organiseerden. Soms kon een persoonlijke ruzie tussen een gezagsdrager en een stedeling tot een scheldpartij leiden, maar een systematische analyse van het verbaal geweld van stedelingen ten opzichte van bewindvoerders toont aan dat vele ‘ gewone’ stedelingen het gezag in vraag stelden met een politiek doel. Ook valt op dat opruiend taalgebruik in publieke ruimtes het instrument bij uitstek was om de legitimiteit van gezagsdragers in vraag te stellen. Concreet vormt het register van de verbanningen uit de stad Gent tijdens de periode tussen 1477 en 1506 het voorwerp van onderzoek. In deze periode werden namelijk 345 bestraffingen in Ballincbouc opgetekend voor personen die ‘ kwade woorden’ hadden geuit. De analyse van deze gevallen toont aan dat Gentenaars regelmatig het gezag de vloer aanveegden met hun verbaal geweld.Plovie Femke, Haemers Jelle. Ghij en waert noeyt goed voor de stede van Ghent ! Verbaal geweld, scheldwoorden en politiek verzet in Gent (1477-1506). In: Revue belge de philologie et d'histoire, tome 98, fasc. 2, 2020. Histoire – Geschiedenis. pp. 379-404