Self-destructive behavior, anxiety and temporal orientation

Wyróżnia się dwa rodzaje zachowań autodestrukcyjnych. Pierwszy z nich to za- chowania autodestrukcyjne bezpośrednie, do których zaliczamy na przykład samookaleczanie czy próby samobójcze. Drugi rodzaj skłonności autodestruktywnych jest trudniej dostrzegal- ny, a przez to, że ich skutki takich działań są często odległe w czasie, sam podmiot może ich nie zauważyć.To zachowania autodestrukcyjne pośrednie, do których kategorii możemy włączyć między innymi: wyuczoną bezradność, intencjonalne porażki, zaniedbania czy zachowania ryzykow- ne. Choć to tak obszerne zagadnienie, nadal trudno określić, co konkretnie na nie wpływa.Niniejsza praca stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy istnieje zależność pomięd- zy zachowaniami autodestrukcyjnymi pośrednimi, a lękiem oraz orientacją temporalną. W części teoretycznej opisano kolejno każdą ze zmiennych, pogłębiając ich definicje i charakte- ryzując wieloaspektowość.Kolejne rozdziały dotyczyły metodologii analizy wyników przeprowadzonego bada- nia zrealizowanego z zastosowaniem: Skali Chronicznej Autodestruktywności Kelley, In- wentarza Stanu i Cechy Lęku oraz Kwestionariusza Postrzegania Czasu, w którym udział wzięło 477 osób w wieku adolescencji oraz wczesnej dorosłości obojga płci z całego kraju.Jak wynika z przeprowadzonych badań, zachowania pośrednio autodestrukcyjne kore- lowały słabo i dodatnio z orientacją teraźniejszą fatalistyczną, teraźniejszą hedonistyczną oraz przeszłościową negatywną. Ujemną i słabą zależność zaobserwowano dla orientacji przeszłościowej pozytywnej, natomiast ujemną i umiarkowanie silną zależność odkryto dla orientacji przyszłościowej.Wspólnym mianownikiem dla lęku i chronicznej autodestrukcji okazuje się więc per- spektywa temporalna zorientowana na negatywną przeszłość.There are two types of self-destructive behavior. The first is direct self-destructive behavior, which includes, for example, self-mutilation or suicide attempts. The second type of self-destructive tendencies is less noticeable, and due to the fact that their effects are often distant in time, the subject may not notice them.These are indirect self-destructive behaviors, categories of which we can include, among others: learned helplessness, intentional failure, neglect or risky behavior. Even though this is such a broad subject, it is still difficult to say what exactly affects it.This work is an attempt to answer the question whether there is a relationship between indirect self-destructive behaviors and anxiety and temporal orientation. In the theoretical part, each of the variables is described sequentially, deepening their definitions and character- izing their multifaceted nature.The following chapters concerned the methodology of analyzing the results of the study carried out with the use of: Kelley's Chronic Self-Destructiveness Scale, State Invento- ry and Trait Anxiety, and the Time Perception Questionnaire, in which 477 people in adoles- cence and early adulthood of both sexes from all over the country participated.As it results from the conducted research, indirectly self-destructive behavior corre- lated weakly and positively with the present fatalistic, present hedonistic and past negative orientation. A negative and a weak relationship was observed for the positive past orientation, while a negative and moderately strong relationship was found for the future orientation.Thus, the common denominator for anxiety and chronic self-destruction turns out to be the temporal perspective focused on the negative past