UWARUNKOWANIA ROZWOJU SEKTORA BIOGAZU ROLNICZEGO W POLSCE W KONTEKŚCIE DOŚWIADCZEŃ HISTORYCZNYCH I WYZWAŃ EUROPEJSKIEGO ZIELONEGO ŁADU

The aim of the study was to assess the current development of the agricultural biogas industry in Poland and to indicate the key factors determining the possibility of popularizing this category of renewable energy in the coming years. The article is based on secondary data. The study uses statistical data on agricultural biogas production from the statistics of Eurostat, the Energy Regulatory Office, and the National Center for Agricultural Support. The S-C-P (Structure-Conduct-Performance) analysis was used to synthetically present the collected material and assess the situation of the Polish agricultural biogas industry. The agricultural biogas plants operating in Poland produced only about 325 million3 biogas in 2020, from which 689 GWh of electricity was generated. This constitutes a small part of the biogas potential of Polish agriculture (various studies indicate the potential in the range of 1.6-4.2 billion m3 of agricultural biogas from organic fertilizers produced on farms). Electricity obtained from agricultural biogas covers less than 0.4% of the domestic demand. Despite the ambitious plans created several years ago, the development of the agricultural biogas industry has been practically halted. The main reason for this is great dependence on the system of support with public funds. Further development of the biogas industry requires stable financial support. Despite negative historical experiences, it can be expected that the development of the industry will accelerate in the coming years. This is because agricultural biogas has many advantages relevant to the challenges of the European Green Deal. However, there is a need for raising the awareness among policymakers of the environmental and economic benefits resulting from the dissemination of agricultural biogas production.Celem opracowania była ocena dotychczasowego rozwoju branży biogazu rolniczego w Polsce oraz wskazanie kluczowych czynników determinujących możliwości upowszechniania tej kategorii energii odnawialnej w najbliższych latach. Artykuł bazuje na danych wtórnych. W opracowaniu wykorzystano dane statystyczne dotyczące produkcji biogazu rolniczego pochodzące ze statystyk Eurostatu, Urzędu Regulacji Energetyki oraz Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Do syntetycznego przedstawienia zebranego materiału i oceny sytuacji polskiej branży biogazu rolniczego zastosowano analizę S-C-P (Structure – Conduct – Performance). Funkcjonujące w Polsce biogazownie rolnicze wytworzyły w 2020 roku jedynie około 325 mln3 biogazu, z którego wyprodukowano 689 GWh energii elektrycznej. Stanowi to niewielką część potencjału biogazowego polskiego rolnictwa (różne opracowania wskazują na potencjał w zakresie 1,6-4,2 mld m3 biogazu rolniczego z nawozów organicznych powstających w gospodarstwach rolnych). Energia elektryczna uzyskana z biogazu rolniczego pokrywa niespełna 0,4% krajowego zapotrzebowania. Pomimo ambitnych planów sprzed kilkunastu lat rozwój branży biogazu rolniczego zastał praktycznie zahamowany. Główną tego przyczyną jest silne uzależnienie od systemu wsparcia środkami publicznymi. Dalszy rozwój branży biogazu wymaga stabilnego wsparcia finansowego. Pomimo negatywnych doświadczeń historycznych można oczekiwać, że w najbliższych latach rozwój branży przyspieszy. Wynika to z faktu, że biogaz rolniczy posiada wiele zalet istotnych z punktu widzenia wyzwań Europejskiego Zielonego Ładu. Potrzebne jest jednak podnoszenie świadomości decydentów politycznych w zakresie środowiskowych i ekonomicznych korzyści wynikających z upowszechniania produkcji biogazu rolniczego