Rozwój agroturystyki w południowo-wschodniej Polsce – ujęcie modelowe

Region południowo-wschodniej Polski, obejmujący województwo małopolskie i podkarpackie, dobrze ilustruje zmiany zachodzące na obszarach wiejskich, gdzie dominują małe gospodarstwa rolne. Panujące tam niekorzystne warunki przyrodnicze dla rozwoju rolnictwa (pogórza i góry) stanowią jednocześnie istotny walor dla rozwoju różnych form turystyki. Turystyka ma duże znaczenie w rozwoju obszarów wiejskich tego regionu, a liczba gospodarstw agroturystycznych jest jedną z wyższych w kraju. Celem badań opisanych w niniejszym artykule było poznanie aktualnego stanu rozwoju agroturystyki i oferty turystycznej gospodarstw agroturystycznych w południowo-wschodniej Polsce. Badania wykazały nieznaczny spadek liczby gospodarstw agroturystycznych w regionie, a jednocześnie wzrost różnorodności oferty turystycznej. Rozmieszczenie kwater agroturystycznych było ściśle powiązane z atrakcyjnością przyrodniczą, a stosunkowo mało z prowadzoną działalnością rolniczą. Skonstruowany model funkcjonalny agroturystyki pokazuje przejście od działalności rolniczej i związanej z nią tradycyjnej agroturystyki na rzecz turystyki na obszarach wiejskich. Jego oryginalna koncepcja istotnie przyczynia się do wzbogacenia wiedzy o mechanizmie funkcjonowania agroturystyki w regionach o tradycyjnym rolnictwie. Studium przeprowadzono na podstawie dostępnych materiałów statystycznych GUS, Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego (PODR) w Boguchwale, Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Karniowicach (MODR), Instytutu Turystyki, Polskiej Organizacji Turystycznej, Podkarpackiego i Małopolskiego Portalu Turystycznego, portali internetowych powiatów i gmin oraz studium literatury.The south-eastern Poland, covering the Małopolskie and Podkarpackie voivodeships, illustrates well the changes taking place in rural areas. In this region small farms (less 5 ha) dominate. The unfavourable for agriculture natural conditions (hills and mountains) are also important for the development various forms of tourism. In this region the number of agritourism farms is still one of the higher in the country, and tourism is importance in its development. The aim of the study is to present the current state of agritourism, tourist offer of agritourism farms. Research has shown a slight decrease in the number of agritourism farms in the region, with an increase in the diversity of tourist offer. The location of agritourism farms is closely linked with the attractiveness of nature landscape, and relatively little with the activity of agriculture. The functional model shows the transition from agricultural activities and related typical agritourism to tourism in rural areas. Its original concept significantly contributes to the enrichment of theory about the mechanism of the functioning of agritourism in regions where traditional agriculture dominates. The study was based on available statistical data from Statistics Poland (GUS), Podkarpackie Agricultural Advisory Centre in Boguchwala, Małopolskie Agricultural Advisory Centre in Karniowice, Institute of Tourism, Polish Tourist Organisation, Subcarpathian and Małopolska Tourist Portal, and literature