Humane Legal Protection of Homeless Animals

Animal rights at the international level have been defined in the Universal Declaration on Animal Welfare, which has become a guiding principle for many EU countries in shaping animal protection legislation. The subject of this article is the humane protection of homeless animals, which is the responsibility of the municipality in terms of maintaining cleanliness and order. The study assumes that by carrying out tasks regarding the protection of animals from homelessness, municipalities contribute to the effective protection of animals by providing them with appropriate care. The analysis found that the provisions of the Universal Declaration on Animal Welfare have been fully incorporated into Polish legislation. However, the effectiveness of the provisions on the protection of homeless animals executed by municipalities is not entirely satisfactory as evidenced by the post-inspection data and selected jurisprudence. In order to improve this state of affairs, the following de lege ferenda postulates were formulated, which in part are also guidelines of the Supreme Audit Office extending the catalog of activities in municipal homeless animal protection programs, introducing the requirement to inspect animal shelters by municipalities, changing the location requirements of animal shelters and also clarifying sanitary requirements concerning the conditions in which animals live in to improve their welfare. The above changes in legislation may contribute to more efficient humane protection of homeless animals in Poland and may serve as an example for other EU countries.Prawa zwierząt na forum międzynarodowym zostały określone w Światowej Deklaracji Praw Zwierząt, która stała się wytyczną dla wielu państw Unii Europejskiej (UE) w kształtowaniu przepisów w zakresie ochrony zwierząt. Przedmiotem analizy niniejszego artykułu jest humanitarna ochrona zwierząt bezdomnych, która jest obowiązkiem gminy w ramach utrzymania czystości i porządku. W pracy założono, że realizując zadania w zakresie ochrony zwierząt przed bezdomnością, gminy przyczyniają się do ich efektywnej ochrony poprzez zapewnienie im odpowiedniej opieki. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że w pełni wprowadzono postanowienia Światowej Deklaracji Praw Zwierząt do prawodawstwa polskiego, jednakże skuteczność przepisów w zakresie ochrony zwierząt bezdomnych przez gminy nie jest do końca skuteczna, czego potwierdzeniem są dane pokontrolne i wybrane orzecznictwo. W celu poprawy tego stanu sformułowano postulaty de lege ferenda, będące częściowo również wytycznymi Najwyższej Izby Kontroli, a mianowicie rozszerzenie katalogu działań w gminnych programach ochrony zwierząt bezdomnych, wprowadzenie wymogu kontroli schronisk dla zwierząt przez gminy, zmianę wymogów lokalizacyjnych schronisk dla zwierząt, a także doprecyzowanie wymogów sanitarnych dotyczących warunków bytowania zwierząt w schroniskach dla poprawy ich dobrostanu. Powyższe zmiany w prawodawstwie mogą przyczynić się do bardziej efektywnej humanitarnej ochrony zwierząt bezdomnych w Polsce oraz mogą być wskazówką dla innych państw UE