A criminal offender’s modus operandi in Roman jurisprudence?

W dobie integracji i budowy europejskiego prawa karnego, rzymskie postrzeganie przestępstwa może wzbogacić dyskusję nad europejską koncepcją sprawstwa czynu kryminalnego o doświadczenie historyczne. Wprawdzie juryści rzymscy nie rozwinęli nauki o przestępstwie karnym, podejmowali jednak nieliczne próby opisania istoty przestępstwa prawa publicznego. Stylistyka wywodów Claudiusa Saturninusa i Paulusa może budzić dalekie skojarzenia z pojęciem modus operandi sprawcy przestępstwa, znanym współczesnej kryminologii. Juryści tworząc modele sposobów popełniania przestępstw opierali się na opisach przestępstw znanych im z leges iudiciorum publicorum, ale ograniczyli się głównie do strony przedmiotowej przestępstwa. Problematyka modus operandi w prawie rzymskim wymaga zatem dalszych badań uwzględniających specyfikę norm rzymskiego prawa karnego, którą wyraża penalizacja wskazanych w ustawach różnorodnych sposobów działania sprawców czynów kryminalnych.At a time when European criminal law is undergoing a process of integration and development, the way the concept of an offence was perceived in Roman law may make a helpful contribution to the European concept of causation in criminal law, enhancing it from a perspective on historical experience. While the Roman jurists did not advance a highly sophisticated notion of the criminal offence in their theory, nonetheless they did make a few attempts to describe the nature of the crimen publicum. The style Claudius Saturninus and Paulus employed in their work may conjure up a remote association with the idea of a criminal offender’s modus operandi – a familiar concept in modern criminology. To create their models of the ways in which ancient offenders committed their crimes, Roman jurists relied on the accounts of crimes given in the leges iudiciorum publicorum, but they usually kept their remarks to the offence’s normative aspect. For a better insight into the question of modus operandi in Roman law, we shall have to embark on further research, taking a closer look at the specific features of the provisions of criminal law in ancient Rome, as expressed in the penalties prescribed in the relevant legal provisions depending on the different methods ancient offenders used to commit their crimes