John Stuart Mill's Theory of International Trade

Celem artykułu jest ukazanie dorobku Johna Stuarta Milla - ekonomisty, filozofa, wielkiego polihistora, który swoimi pracami zamknął tradycje szkoły klasycznej i wprowadził ją w neoklasyczny okres w historii ekonomii. Myśli Milla wyrastały z liberalnych i utylitarnych założeń brytyjskich klasyków. Wyróżniają się jednak tym, że są efektem konfrontacji abstrakcyjnego, modelowego podejścia z obserwacjami rezultatów ich stosowania w warunkach rzeczywistych. To metodologicznie podejście pozwoliło na uzyskanie niezwykle ciekawych wyników, które znacząco wzbogaciły i rozwinęły teorię międzynarodowej wymiany. W pracy wykorzystano analizę źródeł bezpośrednich i jest próbą przedstawienia autorskich, najciekawszych myśli Milla w tym obszarze. Posłużyć one mogą jako instrument objaśniania bieżących wydarzeń w stosunkach międzynarodowych, jak chociażby negocjacji w ramach TTIP, WTO czy uzasadnienia reorientacji polityki ekonomicznej po upadku paradygmatu neoliberalnego. Tematem pracy są kolejno: epistemologiczne rozumienie i zasady międzynarodowej wymiany handlowej; teoria popytu wzajemnego - jako kontynuacja i rozszerzenie teorii Adama Smitha i Davida Ricarda; teoria ochrony przemysłu raczkującego - autorska korekta podstawowych założeń szkoły klasycznej w obszarz(abstrakt oryginalny)The purpose of the article is to present the achievements of John Stuart Mill in terms of the theory of international trade exchange. Mill was an economist, philosopher and great polymath whose work closed the traditions of the classical school and led it into the neoclassical era in the history of economy. His thought was rooted in the liberal and utilitarian theories of British classics, but it stands out as a result of confronting the abstract, model approach with observations of the effects of practical application. This methodological approach allowed Mill to achieve very interesting results, which provided valuable contribution to and further developed the theory of international trade. The paper has been written primarily on the basis of an analysis of direct sources and is an attempt to present Mill's most interesting original thoughts regarding this subject. The subjects of the article are, in this order: the epistemological perception and principles of international trade exchange; the theory of reciprocal demand - as a continuation and elaboration of the theory by Adam Smith and David Ricardo; the theory of protection of infant industries - an original correction of the key principles of the classical school regarding free trade; the principle of compensation in theoretical and practical terms.(original abstract