About the entitlements of inspectors of the National Labour Inspectorate in determining the existence of an employment relationship — comments de lege lata and de lege ferenda

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie uprawnień Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie ustalania istnienia stosunków pracy. Z przeprowadzonej analizy wynika, że prawne instrumenty przysługujące inspektorom PIP w tym zakresie to skierowanie do pracodawcy wystąpienia, prowadzenie postępowania wykroczeniowego lub wytoczenie na rzecz określonej osoby powództwa do sądu pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy. Środki te w praktyce są mało efektywne. W obecnym stanie prawnym inspektorzy PIP nie są uprawnieni do wydawania decyzji administracyjnych ustalających istnienie stosunku pracy, choć istnieją pewne argumenty natury dogmatycznoprawnej przemawiające za przyznaniem im takiego uprawnienia, co wymagałoby jednak stworzenia odpowiedniego trybu odwoławczego, który byłby podobny do procedury odwoławczej od decyzji ZUS.The subject of the article is to present the entitlements of the National Labour Inspectorate (NLI) in determining the existence of employment relationships. The analysis shows that the legal instruments available to NLI inspectors in this regard include referring the employer to an application, conducting misconduct proceedings or bringing an action to the labour court for establishing the existence of an employment relationship. In practice, these measures are ineffective. Under the current legal status, labour inspectors are not entitled to issue administrative decisions establishing the existence of an employment relationship. However there are certain arguments of a dogmatic and legal nature for granting them such an entitlement, which, would also require the creation of an appropriate appeal procedure, which should be similar to the appeal procedure against the decisions of the Social Insurance Institution