OSMANLIDAN CUMHURİYETE KIRAAT İLMİ

Öz Makalede Osmanlı Devletinin ilk günlerinden son günlerine kadar Kıraat ilmi değişik yönleriyle ele alınmıştır. Cumhuriyetin kuruluşuna kadar talim edilen Kıraat ilmine değinilirken daha çok bu ilmin tarihi seyri, tedris yöntemi, kurumları ve temel eserlerine dair içerik öne çıkarılmıştır. Bu konunun seçilmesindeki ana gaye Kıraat ilminin Osmanlı tarihindeki oluşum ve gelişim sürecini dikkate almak suretiyle; bu ilmin Osmanlı tarihinde geçirmiş olduğu süreçlerle alakalı verilere ulaşmaktır. Dolayısıyla makalede, bahsi geçen ilmin Anadolu topraklarına girişi konusunda kısa açıklamadan sonra Osmanlıda yer edinmesi, eğitim yöntemi, tarikler, meslekler, eğitim kurumları ile Kıraat ilminin Osmanlı dönemi temel kaynaklarına değinilecektir. Böylece ulaşılan veriler doğrultusunda zikri geçen kıraat ilminin eğitim tarzı, programları gibi değişik yönleriyle alakalı bilgiler doğrultusunda Osmanlı dönemindeki durumu açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu makale, Osmanlı kıraat ilmi açısından zikri geçen konuları değişik yönleriyle ele almak suretiyle; konuyla ilgili yapılacak çalışmalara ışık tutacaktır. Daha önce müstakil bir şekilde incelenmemiş olan Osmanlıdan Cumhuriyete kadarki dönemde Kıraat ilmi değişik açılardan açığa çıkacaktır. Elde edilen veriler ışığında Kıraat ilmi taliminin diğer ilimler gibi kurumsallaştığı, kendi literatürünü oluşturduğu, kısacası kıraat ilminin Osmanlı tarihi boyunca gelişerek varlığını güçlendirdiği kanaatine varılmıştır. Bir başka açıdan çalışma bu haliyle temel kaynakların yanı sıra yardımcı kaynak olarak istifade edilebilecek bir inceleme türü niteliğindedir