Cross-protectie in de strijd tegen plantenvirussen : Een literatuurstudie naar de mogelijkheden en beperkingen van cross-protectie door milde isolaten van plantenvirussen

Cross-protectie is het fenomeen dat zwakke isolaten van een bepaald plantenvirus een plant kunnen beschermen tegen schade die worden veroorzaakt als een agressievere variant van dat zelfde virus later de plant infecteert. In dit rapport worden voor- en nadelen en aandachtspunten voor inzet van cross-protectie, gebaseerd op de literatuur, naar voren gebracht, maar ook een aantal voorwaarden aangedragen voor het produceren en inzetten van zulke zwakke virus-isolaten. Naar aanleiding van bovenstaande aandachtspunten zal worden ingegaan op de recente vraag vanuit de praktijk naar zwakke isolaten voor het komkommerbontvirus en het tomato brown rugose fruit virus. Voor deze beide virussen zijn op dit moment geen zwakke isolaten beschikbaar om in te zetten voor cross- protectie. Algemeen kan geconcludeerd worden dat de inzet van zwakke virusisolaten (mits beschikbaar) om de schade door meer ‘agressieve’ isolaten of stammen van een virus te verminderen slechts toepasbaar is voor specifieke virusziekten in bepaalde gewassen en onder bepaalde omstandigheden. Hiervoor worden in dit rapport een aantal aandachtspunten gegeven. De inzet van zwakke virusisolaten voor cross-protectie is pas aanvaardbaar wanneer er geen schade kan optreden voor het gewas zelf of andere gewassen, als er geen resistenties tegen het schadelijke virus beschikbaar zijn in het te behandelen gewas of als andere teeltmaatregelen, en dan met name hygiëne, om uiteenlopende redenen geen effect (meer) hebben