Þjóðlegir rithöfundar: Blaðamennirnir í bókmenntasögu tuttugustu aldar

Viðfangsefni þessarar ritgerðar er hópur blaðamanna frá tuttugustu öldinni. Meðlimir hópsins sem um ræðir eiga það sameiginlegt að hafa starfað sem blaðamenn og gefið út bækur, bæði skáldsögur og þjóðlegan fróðleik í ýmsum myndum. Fram að þessu hefur hópurinn ekki verið skoðaður sem heild en hér er bæði skoðað upphaf hópsins og lagður grunnur að skilgreiningu á honum. Ritgerðin er tvískipt. Í fyrri hluta verður greint frá atriðum sem ber að hafa í huga þegar hópurinn er skoðaður. Fyrst verður kannaður sögulegur bakgrunnur skrifa hópsins, svo sem þéttbýlisvöxtur og alþýðufræðimenn nítjándu aldar. Síðan er greint frá helstu hugtökum og skilgreiningum á þjóðlegum fróðleik og skyldu efni. Einnig verður þar varpað ljósi á upphaf útgáfu verka hópsins og nokkur verk tekin fyrir í því samhengi. Í seinni hluta ritgerðar verða þrír rithöfundar úr hópnum teknir sérstaklega fyrir og rithöfundaferlar þeirra skoðaðir: Guðmundur G. Hagalín (1898−1985), Árni Óla (1888−1979) og Vilhjálmur S. Vilhjálmsson (1903−1966). Valið á þessum höfundum ræðst af því að auðvelt er að tengja verk þeirra við upphaf stefnu hópsins ásamt því að verk þeirra eru af nokkuð fjölbreyttum meiði. Í niðurlagi eru tekin saman helstu einkenni verka hópsins og greint frá þeim. Lagður er grunnur að skilgreiningu á hópnum og honum gefið heiti: þjóðlegir rithöfundar. Vísar það til áherslu þeirra á að fanga veruleika íslenskrar alþýðu í verkum sínum